Του Ηλία Παναγιωτακάκου*

Τους επόμενους μήνες -πιθανόν μέχρι τον Ιανουάριο του 2019- θα ξεκινήσουν οι εργασίες για την κατασκευή του έργου/ων για την ολοκληρωμένη διαχείριση των Στερεών αποβλήτων που περιλαμβάνουν τρεις μονάδες ΜΕΑ (Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων)και δύο ΣΜΑ (Σταθμούς Μεταφόρτωσης Αποβλήτων).

Η μέθοδος που επιλέχθηκε είναι η Κεντρική διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων και η δαπάνη γίνεται μέσω των ΣΔΙΤ.

Η Λακωνία ανήκει στην 3η υποενότητα με χωρική εγκατάσταση τον Δήμο Ευρώτα και συγκεκριμένα την Δ.Κ Σκάλας.

Φυσικά υπάρχουν προβληματισμοί, αμφιβολίες, αντιρρήσεις, αντιστάσεις και αντιδράσεις και ως ένα βαθμό δικαιολογημένες, γιατί όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν υστερήσεις παρά τα «τσουχτερά» πρόστιμα που πληρώνει ακόμα η χώρα στην Ε.Ε, εξ αιτίας της αδράνειας και του πολιτικού κόστους που πάντα βαρύνει στις επιλογές των κυβερνώντων.

Τώρα όμως είναι «η ώρα μηδέν» ή όπως λέει ο λαός «ο κόμπος έφτασε στο χτένι» και η χώρα, ιδιαίτερα η Πελοπόννησος είναι αναγκαίο να προχωρήσουν με γρήγορους ρυθμούς στην Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων με οργανωμένο και νόμιμο τρόπο αφήνοντας πίσω τις χωματερές και τα ρέματα.

Ενημερωτικά η 3η υποενότητα που αφορά την Λακωνία και τον Δήμο Ευρώτα όπου σύμφωνα με την μελέτη θα επεξεργάζεται 30000 τ/έτος περιλαμβάνει:
- Μία (1) Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), η οποία θα προβλέπει τη δυνατότητα πλήρους επεξεργασίας του συνόλου των συμβατικών αποβλήτων της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας.

Η ποσότητα των αποβλήτων που θα μπορεί να επεξεργάζεται η υπό μελέτη ΜΕΑ ανέρχεται σε 30000t/έτος και θα περιλαμβάνει:
 - την Μονάδα Μηχανικής Επεξεργασίας (ΜΜΕ)
- την Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας (ΜΒΕ)
- και την Μονάδα Μηχανικής Επεξεργασίας Κόμποστ (Ραφιναρία)
- Ένας (1) Χώρος Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ), στην ίδια θέση για την διάθεση των υπολειμμάτων συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας.565.000m3 περίπου.

Στον ΧΥΤΥ περιλαμβάνονται τα ακόλουθα έργα:
- Χωματουργικές εργασίες
- Έργα στεγανοποίησης
-  Έργα διαχείρισης στραγγισμάτων
- Έργα διαχείρισης βιοαερίου
- Έργα διαχείρισης ομβρίων
- Έργα περιβαλλοντικής παρακολούθησης
- Έργα Υποδομής:

Τα βασικά έργα υποδομής που απαιτούνται για την εγκατάσταση της ΜΕΑ/ ΧΥΤΥ συνοψίζονται ακολούθως:
 - πύλη εισόδου
- πύλη εξόδου ΜΕΑ/ΧΥΤΥ
- χώρος στάθμευσης Ι.Χ. και μεγάλων οχημάτων
- οικίσκος ελέγχου ΜΕΑ
- οικίσκος ελέγχου ΧΥΤΥ
- γεφυροπλάστιγγες εισόδου – εξόδου στη ΜΕΑ
- Κτίριο Διοίκησης
- Κτίριο Συντήρησης Οχημάτων
- Κτίρια παραγωγικών διαδικασιών(υποδοχή και μηχανική επεξεργασία, κτίριο αναερόβιας χώνευσης, κτίριο ραφιναρίας)
- Χώρος κομποστοποίησης
- Πλατεία Ωρίμανσης
- Χώρος αξιοποίησης βιοαερίου
- Έργα αντιρρύπανσης (βιόφιλτρο, σακόφιλτρο, πλυντηρίδες και εγκατάσταση επεξεργασίας υγρών αποβλήτων)
 - Περίφραξη, περιμετρική  δενδροφύτευση και αντιπυρική ζώνη
-  Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας
- Δίκτυο ύδρευσης, άρδευσης, πυρόσβεσης και δεξαμενή ύδρευσης/άρδευσης/ πυρόσβεσης εσωτερική οδοποιία που εξασφαλίζει πρόσβαση σε όλες τις εγκαταστάσεις του έργου
- Χώροι πρασίνου
- Ένας (1) Σταθμός Μεταβατικής Διαχείρισης .

Όσοι στον ΦοΔΣΑ στηρίξαμε αυτή την μεθοδολογία και το ΣΔΙΤ δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε τις αμφιβολίες τις παρατηρήσεις και τις ενστάσεις μας. Όμως «ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο» και κυρίως όλοι όσοι ισχυρίζονται ότι υπάρχουν άλλες μέθοδοι πιο σύγχρονες και οικονομικότερες τότε γιατί όλα αυτά τα χρόνια δεν εφαρμόστηκαν και η ασφαλέστερη (!) μέθοδος ήταν οι χωματερές;

Στον Δήμο Ευρώτα από το 2012 ξεκίνησε μια προσπάθεια κεντρικής ολοκληρωμένης διαχείρισης με κλείσιμο των χωματερών στην επικράτεια του Δήμου. Κυρίαρχα στοιχεία η ανακύκλωση – κομποστοποίηση κυρίως με την διαλογή στην πηγή (ΔσΠ) και θετικά αποτελέσματα, αλλά με πολλές ελλείψεις και παραλείψεις. Δύο όμως στοιχεία αποτελούν το θετικό ισοζύγιο αυτής της προσπάθειας, η αποφυγή προστίμων και η απόκτηση εμπειρίας για το μέλλον.

Είναι βέβαιο ότι η ανάδοχος εταιρεία (ΤΕΡΝΑ) και οι τράπεζες που θα επενδύσουν στην κατασκευή και την διαχείριση του έργου/ων για 28 (21) χρόνια και ελάχιστο τονάζ τους 150000 (100000) τόνους δεν είναι φιλανθρωπικά Ιδρύματα αλλά επιχειρήσεις κερδοφορίας, δεσμευόμενες μόνο από την σύμβαση στα πλαίσια του ΠΕΣΔΑ.

Συνεπώς το βασικό δίλλημα που προκύπτει είναι η ανταποδοτικότητα δηλαδή τα δημοτικά τέλη που θα πληρώνουν οι πολίτες για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων.

Η έναρξη του έργου/ων που περιλαμβάνει δύο φάσεις, με την πρώτη, το δεκάμηνο που είναι υποχρεωμένη η ανάδοχος εταιρεία να παραδώσει το χώρο της προσωρινής διαχείρισης των Σ.Α και την δεύτερη το 24 μηνο που θα παραδοθεί συνολικά το έργο. Η προετοιμασία όμως της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Σ.Α. πρέπει να ξεκινήσει άμεσα με εντατικούς ρυθμούς σε όλα τα επίπεδα.

Χωρίς διάθεση αντιπαράθεσης με άλλες αντιλήψεις και μεθοδολογίες άλλωστε αυτό θα κριθεί στην πράξη, υπάρχει η αναγκαιότητα της ενημέρωσης των πολιτών για την νέα περίοδο που ανοίγεται στην Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Σ.Α

Ως προς αυτό καθ’ εαυτό το έργο πρότεινα στο δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Ευρώτα την επίσκεψη με αντιπροσωπευτικότητα πολιτών, συλλόγων, οργανώσεων και δημοτικών παρατάξεων στο έργο/εργοστάσιο που ξεκινάει σε λίγο στη Ήπειρο με κατασκευάστρια  την ίδια εταιρεία -  ανάδοχο του έργου/ων της Πελοποννήσου.
- Η ενημέρωση των πολιτών με στόχο την άλλη σχέση με τα απορρίμματα. Τα στερεά απόβλητα πρέπει να κατανοηθεί έγκαιρα και έγκυρα ότι είναι χρήμα, πολιτισμός και υγεία.

Είναι αναγκαίο πλέον η ίδια η οικογένεια να διαχειρισθεί τα δικά της απορρίμματα με διαλογή στην πρώτη φάση σε δύο κύτταρα με την ανακύκλωση ως πρώτιστο καθήκον. Αυτό θα έχει αντανάκλαση στην ανταποδοτικότητα δηλαδή στα δημοτικά τέλη. Είναι κατανοητό ότι αυτό δεν θα γίνει αυτοματοποιημένα, αλλά μεθοδικά και σταθερά με εποπτεύουσα αρχή τον Δήμο και επιλογή ελκυστικών μοντέλων ώθησης των νοικοκυριών, αλλά και των σχολικών μονάδων για την Διαλογή στην Πηγή και την Ανακύκλωση.
- Φυσικά η ανακύκλωση δεν θα γίνεται με τον ήδη γνωστό τρόπο, όπου τις περισσότερες φορές ανακυκλώσιμα και σύμμεικτα ενοποιούνται στους κάδους και αυξάνουν το κόστος διαλογής. Έχω προτείνει την πειραματική εφαρμογή σε δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες μοντέλο Διαλογής στην Πηγή (από 50 έως 100 νοικοκυριά ανάλογα με τον πληθυσμό) με κίνητρα και επιδότηση της προσπάθειας, αλλά συνεχή παρακολούθηση και ζύγιση των παραγόμενων απορριμμάτων.

Η έναρξη των εργασιών κατασκευής των ΜΕΑ και των ΣΜΑ συμπίπτει με την προεκλογική περίοδο των Αυτοδιοικητικών εκλογών και είναι προφανές ότι τα απορρίμματα θα είναι στο επίκεντρο. Εκείνο που πρέπει να αποφευχθεί είναι η πριμοδότηση του λαϊκισμού και της ασάφειας που θα επιτείνει το πρόβλημα.

Αντίθετα με σωφροσύνη και με καθαρότητα πρέπει να ειπωθεί ότι αν οι πολίτες δεν συμβάλλουν με τις δικές τους δράσεις στην Διαλογή στην Πηγή και δεν πλησιάσουμε τον στόχο που έχει θέσει η Ε.Ε, ότι το 50% των απορριμμάτων θα είναι ανακυκλώσιμα, τότε η επιβάρυνση των νοικοκυριών θα είναι αναπόφευκτη στα δημοτικά τέλη.

Είναι βέβαιο ότι υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις και μεθοδολογίες για την Διαλογή στην Πηγή, αρκεί να υπάρξουν ανοικτές διαδικασίες διάλογος, αλλά κυρίως συν-ύπαρξη και συν-εργασία με τους πολίτες συμμέτοχους και συνυπεύθυνους. Καλούμαστε να  κερδίσουμε τον χαμένο χρόνο για να μην πληρωθεί σε επί πλέον χρήμα που στην εποχή της κρίσης είναι δυσβάστακτο. Αποκλειστικότητες και υποτιθέμενες μοναδικές αλήθειες στον τομέα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων δεν χωρούν, αντίθετα όλοι έχουν λόγο και ρόλο!
                                                                                                     
*Δημοτικού συμβούλου Δ. Ευρώτα, μέλους του ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου

Φωτο αρχείου

Ενημερωθείτε για όλη την επικαιρότητα της Λακωνίας και όχι μόνο μέσα από τη συνεχή ροή του www.lakonikos.gr. Κάνετε like στη σελίδα και γίνετε μέλος στην ομάδα του lakonikos.gr στο Facebook για να μαθαίνετε τα νέα πρώτοι! Με το κύρος και την αξιοπιστία του "Λακωνικού Τύπου", της μοναδικής ημερήσιας εφημερίδας της Λακωνίας με ιστορία 20 και πλέον ετών