Και κάνω έτσι εκείνο το πρωί το καπάκι της κατσαρόλας και τι βλέπω; Πρωτογιάχνι!!!
Πρωτογιάχνι λέγανε οι παλιοί το κρέας που είναι με τη σαλτσούλα του, λίγο πριν του ρίξουν μέσα τις πατάτες, τα μακαρόνια, τις χυλοπίτες, τον τραχανά, το κριθαράκι, κλπ.
Τότε που η νοικοκυρά, χωρίς να τη βομβαρδίζουν από τηλεοράσεως οι φημισμένοι σεφ, ήξερε από παράδοση πώς να μαγειρεύει νόστιμα, απλά και παραδοσιακά: Έκαιγε το λάδι, έριχνε το κρεμμύδι και το κρέας, τα τσιγάριζε, έριχνε και τον μπελντέ (πελτέ), αλατάκι και πιπεράκι και το άφηνε να βράσει.
Αυτό ήταν το θρυλικό πρωτογιάχνι κάτι για το οποίο, από παιδάκι ακόμα, ποτέ δεν κατάλαβα γιατί το χαλάνε στη συνέχεια με ό,τι του προσθέτουν. Θυμάμαι η μάνα μου, η Παναγιώτα, τις Κυριακές, όταν έτοίμαζε κάτι με σάλτσα στην κατσαρόλα, κάπου εκεί στις έντεκα το πρωί, την ώρα που το πρωτογιάχνι είχε μελώσει και πριν του ρίξει το συνοδευτικό, μας φώναζε τα τρία αδέρφια:

-Ελάτε να φάτε τις φέτες σας!!!
Κι εμείς σταματάγαμε το παιχνίδι και τρέχαμε και βρίσκαμε στο τραπέζι τρία πιατάκια με μια φετάρα ψωμί παπαριασμένη στη σάλτσα από το πρωτογιάχνι και ορμάγαμε και μόνο που δεν τρώγαμε τα δάχτυλά, μας από τη νοστιμιά και την απόλαυση. Πολλές φορές ζητάγαμε και δεύτερη, αλλά η απάντηση ήταν:
-Δε έχει άλλη! Δε θα με φτάσει η σάλτσα για το φαΐ.
Το μεσημέρι, ό,τι φαΐ κι αν είχε γίνει το πρωτογιάχνι, η ανάμνηση της φέτας με τη σάλτσα το έκανε να φαίνεται άνοστο! Πολλές φορές μάλιστα παραπονιόμαστε στη μάνα μας:
-Ρε μάνα, δεν το άφηνες με τη σάλτσα, τι το χάλασες το φαΐ;
-Και ποιος θα πρωτότρωγε, έλεγε εκείνη! Δε θα 'φτανε να φάτε!
Κι έτσι το βουλώναμε και απλά ελπίζαμε και προσδοκούσαμε στην επόμενη Κυριακή…
Μ' αυτές τις μνήμες, λοιπόν, εκείνο το πρωί, παπάριασα μια φέτα μέσα στη σάλτσα, έβγαλα κι έναν μεζέ με κοκαλάκι, ήπια και μισό κιλό κρασί κι έκανα σπονδή στις μνήμες και στα βιώματα!