Για μια ακόμη φορά παραμονές εκλογών (14-9-2015) οι αδιόρθωτοι πολιτικάντηδες ξαναχτύπησαν. Το συμβούλιο μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού ανακοίνωσε την έγκριση του κτιριολογικού προγράμματος προκειμένου να ανεγερθεί το νέο αρχαιολογικό μουσείο της Σπάρτης. Η πρωτοβουλία αυτή εκλαμβάνεται ως θετική και επικροτείται.
Το μουσείο της Σπάρτης στο κέντρο της πόλης, αν και το παλαιότερο που δημιουργήθηκε σε επαρχιακή πόλη, ούτε επεκτάθηκε ούτε στη συνέχεια αναβαθμίστηκε με αποτέλεσμα ευρήματα σημαντικής αρχαιολογικής αξίας να στοιβάζονται στις αποθήκες και στα υπόγεια. Είναι αναγκαία η συγκέντρωση όλων των ευρημάτων, κάποια εκ των οποίων βρίσκονται σε άλλους χώρους, η ανάδειξη, η εμφάνιση και η τοποθέτησή τους στην αλληλουχία της ιστορικής μνήμης. Ο χώρος είναι μικρός για να καλύψει τη μεγάλη ιστορική περίοδο της περιοχής. Είναι όμως εμφανή και τα σημάδια της εγκατάλειψης και είναι ντροπιαστικό να παρουσιάζεται τέτοια εικόνα στους επισκέπτες.
Το μουσείο είναι ο χώρος όπου εκτίθενται η δημιουργία, η προέλευση και η πορεία της πόλης και της ευρύτερης περιοχής από τα βάθη των αιώνων μέχρι τα νεότερα χρόνια. Εκεί αναδεικνύονται οι συνήθειες, τα ήθη, οι παραδόσεις, η μορφή διάταξης και λειτουργίας της κοινωνίας, το επίπεδο ανάπτυξης, παιδείας, πολιτισμού και γενικότερα η ολόπλευρη οργανωμένη κοινωνία του πειθαρχημένου κράτους. Η παράλληλη πορεία της παλιάς και της σύγχρονης πόλης ήταν, είναι και θα είναι συνεχής. Ο λαός απεικονίζεται αμφίδρομα ή και ταυτίζεται με την ιστορία του. Η ένταξη του μουσείου στην αστική ζώνη της περιοχής, η κοινωνική διάσταση της λειτουργίας του, η αμεσότητα στην επικοινωνία με το κοινό της πόλης, η αλληλεπίδραση, αλλά και η τοποθεσία του σε περιοχή με πολιτιστικό ενδιαφέρον είναι αναγκαία.
Η αρχαία Σπάρτη – ένα τμήμα της οποίας καλύπτεται από τη σύγχρονη πόλη - χώρος εγκαταλελειμμένος και απαξιωμένος, καταπατημένος και λεηλατημένος, δε θα αργήσει να αναδειχθεί. Είναι επιτακτική ανάγκη, πολύ σύντομα, ολόκληρη η περιοχή να αναβαθμιστεί, το αρχαίο θέατρο να αναστηλωθεί και πολλές παραστάσεις να πραγματοποιούνται/παρουσιάζονται εκεί, όπως αρμόζει στην ιστορία και στις αξίες της αρχαίας πόλης.
Τα μουσεία στο εξωτερικό, αλλά και στη χώρα μας, βρίσκονται στα πιο κεντρικά σημεία των πόλεων ή κοντά στον αρχαιολογικό χώρο, τα ευρήματα του οποίου κατά κανόνα εκθέτουν. Δεν νοούνται μουσεία πέρα από την οριοθέτηση της πόλης. Η απομάκρυνσή τους από την καρδιά της πόλης αποδεικνύει την εξασθενημένη μνήμη και τη χαλαρή σχέση που μας συνδέει με τις αξίες και την ακτινοβολία των εξαιρετικών γλυπτών και των μοναδικών ψηφιδωτών. Η ένταξη στον κοινωνικό ιστό της πόλης επιβάλλεται. Η ζωή συμπορεύεται με την ιστορία της. Η βαριά παρακαταθήκη από τα επιτεύγματα των προγόνων μας δεν επιτρέπει τον παραγκωνισμό και το παραμέρισμα.
Δεδομένου ότι το νέο μουσείο θα κατασκευαστεί για 100, 200 και παραπάνω χρόνια η θέση του έχει μεγάλη σημασία και αξία σχετικά με το ρόλο που πρόκειται να διαδραματίσει στην προβολή και στην ανάπτυξη της πόλης. Η συμβολή που θα προκύψει από την κατάταξή του στο χώρο θα είναι τεράστια. Η οργάνωση του κράτους, η νομοθεσία, το φορολογικό σύστημα, η απονομή δικαιοσύνης, η εκπαίδευση και η μόρφωση των νέων, αλλά και το μεγαλείο της πολεμικής αρετής και αυτοθυσίας, εκφρασμένα μέσα από τον πλούτο των εκθεμάτων απαιτούν παρουσίαση σε έναν τόπο αντάξιο της φήμης και της ιστορίας στον ιστό της αρχαίας πόλης. Η θέση του νέου αρχαιολογικού μουσείου της Σπάρτης ενδείκνυται στην προέκταση της οδού Λεωνίδου κοντά στο αρχαίο θέατρο και στην αρχαία πόλη. Έτσι έχουμε ενοποίηση του αρχαιολογικού χώρου, του μουσείου και της σύγχρονης πόλης. Αν τυχόν κατά τη διάρκεια των εργασιών στη συγκεκριμένη περιοχή ανακαλυφθούν σταθερά ευρήματα (τοιχοποιίες κ.λπ.) με σημαντική αρχαιολογική αξία υπάρχει τρόπος ανάδειξης (όπως στο μουσείο της Ακρόπολης). Οι επισκέπτες μπορούν να βλέπουν πεζή την αρχαία πόλη, το μουσείο, τα αρχαία και τα αξιοθέατα που βρίσκονται στη σύγχρονη πόλη. Σε έναν άνετο χώρο σε πλήρη αρμονία με το ήρεμο περιβάλλον μακριά από τον κίνδυνο της υγρασίας και των θορύβων. Σε ένα κτίριο με μεγάλο κήπο, όχι μοντέρνο όπως συνηθίζεται τελευταία, αλλά ομοίωμα του παλιού.
Υ.Γ. Ο χαρακτηρισμός του χυμοφίξ ως διατηρητέου και η ανακαίνισή του συνδέονται με την εμπορική δραστηριότητα της περιοχής.
Η ανάδειξη του Ευρώτα, η σύνδεσή του με τη ζωή και την εκπαίδευση των νέων της αρχαίας Σπάρτης - και όχι μόνο - αποτελεί ιδιαίτερο τμήμα στο γενικότερο πλαίσιο ανάπλασης ολόκληρης της περιοχής.
Η θέση του νέου αρχαιολογικού μουσείου της Σπάρτης
ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΟΛΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
ΑΡΘΡΑ




