Μια βραδιά φορτισμένη με συγκίνηση, ιστορική ευθύνη και εθνική περηφάνια έζησε η Σπάρτη το Σάββατο 18 Οκτωβρίου, στην εκδήλωση με τίτλο «Οι Λάκωνες Αξιωματικοί στο Έπος του ’40», που πραγματοποιήθηκε από τον Σύλλογο Ιστορικής Αναβίωσης Σπάρτης σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Μέσα στο φθινοπωρινό φως μιας πόλης βαθιά δεμένης με την έννοια της ανδρείας, ξεδιπλώθηκαν οι ξεχασμένες σελίδες της λακωνικής συνεισφοράς στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940-41.
Η φετινή διοργάνωση, ως φυσική συνέχεια της περσινής που ήταν αφιερωμένη στους Λάκωνες πεσόντες, έστρεψε το βλέμμα στους αξιωματικούς της περιοχής, εκείνους τους ήρωες που δεν πολέμησαν μόνο με τη σωματική τους δύναμη, αλλά και με την ευθύνη της ηγεσίας όρμησαν μέσα στη φωτιά της πρώτης γραμμής.
Την εκδήλωση συντόνισε η συγγραφέας και μέλος του συλλόγου, Ελένη Τζικάκου, ενώ εντυπωσίασε η παρουσία της Ομάδας Αναβίωσης Ελληνικού Στρατού 1940, με στολές εποχής που ζωντάνεψαν τις εικόνες του μετώπου, δίνοντας σάρκα και οστά σε αφηγήσεις και μνήμες. Η αίθουσα φιλοξένησε επίσης εκθετήριο αυθεντικών κειμηλίων Λακώνων αξιωματικών, ευγενική παραχώρηση του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών, με ιδιαίτερη αναφορά σε προσωπικά αντικείμενα του Συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη, της εμβληματικής μορφής του πολέμου.
Το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει ομιλίες υψηλού κύρους. Ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Αθανάσιος Δαβάκης, μίλησε για τη ζωή και τη δράση του θρυλικού συνταγματάρχη. Ο Αντιστράτηγος ε.α. Δημόκριτος Κωνσταντάκος ανέλυσε την πολεμική προετοιμασία του ελληνικού στρατού, ενώ ο Χρήστος Κοντάκος αναφέρθηκε στους πεσόντες αξιωματικούς της Επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς. Ο εκδότης της «Αδούλωτης Μάνης», Γεώργιος Δημακόγιαννης, ολοκλήρωσε με μια γλαφυρή αναφορά στη συμβολή των Μανιατών αξιωματικών στο μέτωπο.
Συγκλονιστικά τεκμήρια, ανάμεσά τους γράμματα, φωτογραφίες, βίντεο και μαρτυρίες από όλη τη Λακωνία, προβλήθηκαν για πρώτη φορά στο κοινό, μεταφέροντας τη φωνή εκείνων που έζησαν το μέτωπο όχι ως σελίδα της ιστορίας, αλλά ως καθημερινότητα και πεπρωμένο.
Ο πρόεδρος του συλλόγου, Ηλίας Περγαντής, με λόγο φορτισμένο, τόνισε την ανάγκη καθιέρωσης της εκδήλωσης ως ετήσιου θεσμού με διαφορετική θεματική κάθε χρόνο, αλλά πάντα με επίκεντρο τον Λάκωνα στρατιώτη και αξιωματικό. Πρότεινε ακόμη τη δημιουργία ενός παλλακωνικού μνημείου για τους πεσόντες του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, στο κέντρο της Σπάρτης, μιας πόλης που οφείλει, όπως είπε, να στέκεται αντάξια των ηρώων της.
Σύντομη παρέμβαση έκανε και ο κ. Δημήτριος Μιχαλάκος, πρόεδρος του Συλλόγου Εφέδρων Αξιωματικών Ν. Λακωνίας, ο οποίος αναφέρθηκε στους πεσόντες Έφεδρους αξιωματικούς της Λακωνίας.
Ο αντιπεριφερειάρχης Λακωνίας, Θεόδωρος Βερούτης, αφού συνεχάρη θερμά τα μέλη του Συλλόγου Ιστορικής Αναβίωσης Σπάρτης για την επιτυχία της εκδήλωσης, δήλωσε:
«Με αμείωτο ενδιαφέρον παρακολουθήσαμε μία εξαιρετική εκδήλωση αφιερωμένη στον ηρωισμό και στη θυσία των Λακώνων Αξιωματικών του Έπους του ’40, ενώ ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η παρουσία και μαρτυρία απογόνων των αγωνιστών. Θέλω να σας μεταφέρω τον θερμό χαιρετισμό του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου Δημήτρη Πτωχού, ο οποίος λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων δεν μπόρεσε να παραβρεθεί, καθώς και τα συγχαρητήριά του στα μέλη του Συλλόγου Ιστορικής Αναβίωσης Σπάρτης για την σπουδαία δουλειά που κάνουν και τις εκδηλώσεις που διοργανώνουν, όπως και η σημερινή.
Εμείς ως τοπική αυτοδιοίκηση δεν κάνουμε τίποτα άλλο παρά το καθήκον μας να στηρίζουμε αυτές τις σημαντικές εκδηλώσεις μνήμης των ανθρώπων στους οποίους οφείλουμε την ύπαρξή μας, καθώς όπως πολύ εύστοχα επισημάνθηκε «υπάρχουμε γιατί υπήρξαν». Είναι καλό να θυμόμαστε όλοι μας ότι, όποτε οι Έλληνες υπήρξαμε ομόψυχοι και ομόθυμοι, καταφέραμε πραγματικά θαύματα. Καταφέραμε να αναδείξουμε ηρωικές και ιστορικές στιγμές για την πατρίδα μας. Σας ευχαριστώ θερμά».
Στο τέλος της εκδήλωσης διανεμήθηκε δωρεάν εφημερίδα με το πλήρες περιεχόμενο των ομιλιών και έναν κατάλογο των Λακώνων πεσόντων στο Αλβανικό Μέτωπο, με ημερομηνίες γέννησης και θανάτου, ένα πολύτιμο αρχείο μνήμης και τιμής.
Όπως δήλωσαν οι διοργανωτές, η προσπάθεια τεκμηρίωσης συνεχίζεται. Όσοι διαθέτουν στοιχεία, φωτογραφίες ή γράμματα από συγγενείς τους που υπηρέτησαν στο μέτωπο, καλούνται να συνδράμουν επικοινωνώντας στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή στο 6977717676.
Η Σπάρτη με αυτή την εκδήλωση δεν ταξίδεψε απλώς πίσω στο παρελθόν της. Έδωσε πνοή ζωής στη μνήμη και απέδειξε πως η ιστορία της δεν γράφεται με λέξεις, αλλά με πρόσωπα, στολές, γράμματα και ματωμένα ημερολόγια.
Το ραντεβού ανανεώνεται για τον Οκτώβριο του 2026, με νέο θέμα πάντα με επίκεντρο την απόδοση τιμών στους Λάκωνες ήρωες του Έπους του ’40.
