του Στυλ. Ξαγρεμμενάκου
Πόλεμος! Μια ανθρώπινη πληγή διαχρονική, συνοδοιπόρος στην ανά τους αιώνες πορεία του ανθρώπου!
Μεσολάβησαν ως τα σήμερα, δύο εφιαλτικοί παγκόσμιοι πόλεμοι που προξένησαν τεράστια δεινά στην ανθρωπότητα, κι όμως ο κόσμος τα αγνόησε και ούτε προβληματίστηκε. Παρέμεινε απαθής και τα παρέπεμψε στο χρονοντούλαπο της λησμονιάς και της λήθης!
Ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος βρίσκεται στα σκαριά, τον οποίον ολόθερμα απευχόμαστε, κι όμως, καμία αντίδραση διαφαίνεται, τόσο από την παγκόσμια κοινότητα, όσο και από τους διεθνείς οργανισμούς, και δη από τον οργανισμό Ενωμένων Εθνών (ΟΗΕ), που σκοπός του είναι η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων μεταξύ των λαών, η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του ανθρώπου, η ασφάλεια των λαών, η επίλυση των αναφυόμενων διαφορών μεταξύ των λαών με ειρηνικό τρόπο και ένα πλήθος διατάξεων, ευνοϊκών δια τα κράτη μέλη του Οργανισμού.
Δύο αιματηροί πόλεμοι βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή, σε Ουκρανία και Παλαιστίνη, που η μορφή και ο τρόπος διεξαγωγής των χαρακτηρίζεται στυγνός και απάνθρωπος.
Η ζωή στον χώρο της ζούγκλας, ωχριά μπροστά σ’ αυτού του είδους τις φρικαλεότητες που διαδραματίζονται σ’ αυτές! Κι όμως, ο άνθρωπος του 21ου αιώνα επαίρεται για την πολιτισμική του «προοδευτικότητα» και την τεχνολογική του ανέλιξη!
Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος σοφός, για να μπορέσει να εντοπίσει τη ρίζα του κακού, που ταλανίζει σήμερα τις ανθρώπινες κοινωνίες, με τα πάσης φύσεως εγκληματικά φαινόμενα, με τους αιμοσταγείς πολέμους, τις διάφορες μορφές παραβατικότητας, τις ληστείες, δολοφονίες, ηθικής φύσεως ανίερες πράξεις και ένα πλήθος λοιπών εκτρωματικών ενεργειών.
Θεωρούμε ότι από τη στιγμή που ο άνθρωπος απεμπολήσει και απαξιώσει και βγάλει από την ψυχή του τις θεμελιώδεις και αναλλοίωτες αρχές και αξίες και ευτελίσει πατροπαράδοτους ιερούς θεσμούς, όπως τη θεοσέβεια, την πίστη, τον αλτρουισμό, τον σεβασμό προς τον συνάνθρωπο, τους θεσμούς δικαιοσύνης και οικογένειας και ασπαστεί ότι αισχρό και βδελυρό στοιχείο αντιπροσωπεύουν, τις εκ διαμέτρου αντίθετης σημασίας έννοιες, τότε το άρρωστο και δαιμονικό ανθρώπινο μυαλό, πολύ εύκολα οδηγείται σε σκοτεινούς ατραπούς και μπορεί να διαπράξει οποιασδήποτε μορφής εγκληματική ενέργεια, προκειμένου, να ικανοποιήσει κάθε αισχρό και βρώμικο σχέδιό του.
Οι προαναφερόμενοι πόλεμοι Ουκρανίας – Παλαιστίνης, ξυπνούν μνήμες εφιαλτικές, της κατοχικής γερμανοϊταλικής περιόδου, σε πρόσωπα που αυτά βρίσκονται στη ζωή κι έχουν βιώσει τα τότε οδυνηρά γεγονότα και τις δυσάρεστες συνέπειες των.
Η πατρίδα μας, ύστερα από ένα σκληρό και άνισο, νικηφόρο αγώνα, απέναντι στα στρατεύματα του Μουσολίνι, δέχτηκε αιφνιδιαστικά, πισώπλατα, μια νέα εισβολή, από τα βόρεια σύνορα της ελληνικότατης Μακεδονίας μας, των ναζιστικών Γερμανικών δυνάμεων. Ο ένδοξος ελληνικός στρατός αντέταξε ηρωική αντίσταση και καθήλωσε τα υπερπολλαπλάσια εχθρικά στρατεύματα, επί ένα περίπου μήνα, με συνέπεια ο εισβολέας Γερμανός ν’ απωλέσει χρόνο πολύτιμο για την κατά της Σοβιετικής Ενώσεως επίθεση!
Τελικά, η χώρα μας υπέκυψε στην πολυδύναμη χιτλερική αυτοκρατορία και το πέπλο της σκλαβιάς απλώθηκε σ’ όλη την ελληνική επικράτεια! Το τι επακολούθησε στο διάστημα της κατοχικής περιόδου δεν περιγράφεται με λόγια ανθρώπινα. Παραθέτω απόσπασμα του βιβλίου με τίτλο «Η πιο μαύρη ημέρα της κατοχής» των Καλδίρη και Νικολαϊδη, που αναφέρονται στη σφαγή των 1000 Καλαβρυτινών πολιτών, από τα κατοχικά στρατεύματα το 1943, και απεικονίζουν με έντονο χρώμα τη βαρβαρική και απάνθρωπη συμπεριφορά των:
«Στον αιώνα μας, που εφημίσθηκε σαν αιώνας του φωτός και του πολιτισμού, ένας «πολιτισμένος» λαός εξαπλώθηκε σαν πολυδύναμος μεγάλος πολύποδας, σφίγγοντας το κορμί της γης και τρεφόμενος από ανθρώπινο αίμα και σάρκες.
Οδηγημένος ο λαός αυτός από μια υπέρμετρη προσωπολατρεία σ’ ένα παράφρονα, άλλαξε την όψη της γης. Μετέβαλε την ανθρωπότητα σε σορούς ερειπίων και ποταμούς αιμάτων και δακρύων.
Διέπραξε εγκλήματα, μπροστά στα οποία ωχριούν οι σφαγές της «Μάστιγος του Θεού» όπως εστιγμάτισε η ιστορία τον Αττίλα.
«Με τη σειρά του όμως, ο θρεμμένος με ανθρώπινο αίμα τούτος λαός, επήρε και το δικό του όνομα «Μάστιξ του αγκυλωτού Σταυρού».
Η Σπάρτη μας, η ιδιαίτερή μας πατρίδα, είχε την ατυχία να πληρώσει το δικό της φόρο αίματος, με την άνανδρη δολοφονία των 118 πατριωτών, από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, ανήμερα της εορτής του πολιούχου της πόλης μας Αγίου Νίκωνος, την 26η Νοεμβρίου του 1943! Η εκτέλεση εγένετο στη θέση «Μονοδένδρι», που βρίσκεται στο μέσον του οδικού άξονα Σπάρτης-Τρίπολης.
Οι 118 εθνομάρτυρες, κατά το πλείστον ήταν νέας κυρίως ηλικίας και αποτελούσαν ένα επίλεκτο κομμάτι της Σπαρτιατικής κοινωνίας. Πράγματι για τη Σπάρτη ήταν η πιο μαύρη ημέρα της κατοχής, η ημέρα της σφαγής των παιδιών της! Η θυσία αυτών των μαρτύρων, αποτελεί ένα μεγάλο δίδαγμα για ολόκληρη την ανθρωπότητα, πως οι «Ήρωες θυσιάζονται σαν Έλληνες!»
Ας είναι η ταπεινή μας αναφορά, στον μαρτυρικό τους θάνατο, ως ένα μνημόσυνο θαυμασμού και αγάπης και μια θερμή μας προσευχή, βγαλμένη από τα βάθη της καρδιάς μας, ας παρακαλέσει τον Θεάνθρωπο, να κατατάξει τις ψυχές των, μετά των δικαίων και Αγίων!
Η γειτονιά μας, η πέριξ της παλιάς κλινικής Χρήστου Καρβούνη, είχε την ατυχία να δοκιμάσει διπλό πόνο, γιατί τρία από τα 118 θύματα, ήταν φιλικά μας πρόσωπα, και τα δύο εξ’ αυτών ήταν κάτω των 18 ετών. Πρόκειται για τον ιατρόν Χρήστου Καρβούνη, τον Νικόλαον Λίγκρη και τον Ανάργυρο Θεοδωρόπουλο.
Τα δύο νεαρά παιδιά διακρίνονταν για την νεανική των ζωντάνια, την ευγένεια και το σεβασμό των.
Ενώ τα παιδιά της ηλικίας των, σε κλίμα ελευθερίας, πλάθουν όνειρα για τη ζωή, τα παιδιά της σκλαβωμένης πατρίδος πλάθουν άλλου είδους όνειρα, το πώς θα ξημερώσει μια αυγή και θα λάμψει ο ήλιος της ελευθερίας! Η πατριωτική φλόγα σιγοκαίγει στις καρδιές των και θερμαίνει την ελπίδα, ότι δεν θ’ αργήσει η αυγή της Λευτεριάς!
Όμως, το φονικό βόλι του βάρβαρου κατακτητή φρόντισε πρόωρα να κόψει το νήμα της ζωής των και να στερηθούν το θείο δώρο της ελευθερίας! Ευχή όλων μας, οι ψυχές των να καταταχθούν μετά των Αγίων και Δικαίων.
Θα ήτο νομίζομε χρήσιμο, να ασχοληθεί κανείς με την προσωπικότητα του ιατρού Χρήστου Καρβούνη και να δημοσιοποιήσει κάποια άγνωστα σε πολλούς στοιχεία, αφού υπήρξε γνωστό γειτονικό πρόσωπο, με στενές οικογενειακές μας σχέσεις. Γνωστή η προς το πρόσωπό του εκτίμηση και αγάπη του κόσμου. Πέραν της άριστης επιστημονικής του κατάρτισης διακρινόταν για την απλότητά του, την ανεπιτήδευτη ευγένειά του, το ήθος του, τον αδαμάντινον χαρακτήρα του, τον αγνόν πατριωτισμό του και την ανθρωπιά του.
Ήταν νυμφευμένος με την εξαίρετη Σπαρτιάτισσα Καλλιοπίτσα, το γένος Γεωργοπούλου. Είχαν μια μονάκριβη κόρη, την Άννη. Ήταν ένα πεντάμορφο κορίτσι, που διακρινόταν για την απλότητα και την καταδεκτικότητά της. Μπορούσε επίσης να διακρίνει κανείς, στο αθώο της παιδικό πρόσωπο, να εικονίζεται μια σκιά θλιβερής όψης, μετά το θάνατο του λατρεμένου της πατέρα!
Στο σημείο αυτό, θεωρώ ότι μπορώ να αναφέρω ένα άγνωστο περιστατικό, που συνέβη ανάμεσα στον ιατρόν Καρβούνη και τον πατέρα μου. Πριν εξιστορήσω το γεγονός, θεωρώ αναγκαίο να πω, ότι ο ιατρός Καρβούνης ακολουθούσε πιστά τον όρκον του Ιπποκράτη και στη δουλειά του, δεν χωρούσαν διακρίσεις και διαχωρισμοί, σε πρόσωπα διαφορετικής πολιτικής θέσης.
Έτσι λοιπόν, μια ημέρα, ο ιατρός, καλεί τον πατέρα μου και του εκμυστηρεύεται ένα σοβαρό του πρόβλημα που ενείχε φοβερούς κινδύνους. Επρόκειτο για έναν αντιστασιακό τραυματία, από γνωστό χωριό της Σπάρτης, του οποίου την νοσηλεία ο ιατρός δεν μπορούσε να πραγματοποιήσει στην κλινική του, για ευνόητους λόγους. Έτσι, ζήτησε από τον πατέρα μου να τον φιλοξενήσει στο σπίτι μας, για κάποιο διάστημα, ως την αποθεραπεία του τραυματία. Ο πατέρας μου για να μη δυσαρεστήσει τον ιατρό, τον οποίο εκτιμούσε, με τον φόβο στην καρδιά του, δέχτηκε την πρόταση. Να σημειωθεί δε, ότι σε πολύ κοντινή κατοικία από τη δική μας, του Ιωάννη Κανελλή, που ήταν επιταγμένη τότε από τις κατοχικές δυνάμεις, στεγαζόταν ανακριτική γερμανική υπηρεσία και ως εκ τούτου, ο φόβος αποκάλυψής του μας είχε τρομάξει!
Ο ιατρός επισκεπτόταν τον τραυματία, προφασιζόμενος ότι επισκέπτεται την πράγματι κλινήρη γιαγιά μας. Μια ημέρα, η μητέρα μας διέκρινε σε διπλανή κατοικία γερμανική περίπολο. Τρομαγμένη πλησιάζει τον τραυματία και του λέγει:
- Παιδάκι μου, οι γερμανοί πλησιάζουν στο σπίτι μας, θα χαθείς κι εσύ, κι εμείς θα ανατιναχτούμε!
Τότε, ο τραυματίας ζήτησε ένα κουστούμι του πατέρα μας και μια μαγκούρα κι δι’ άλλης διόδου, χωλαίνοντας, βάδισε προς το τότε φτωχοκομείο και νυν Γηροκομείο. Η περιπέτεια αυτή, ευτυχώς είχε καλή εξέλιξη!
Η επανάληψη γεγονότων σπουδαίας ιστορικής αξίας και σημασίας, όπως είναι η θυσία των 118 εκτελεσθέντων και ιδιαιτέρως η θυσιαστική και ηρωική πράξη του ιατρού Καρβούνη, που έλαβε χώρα λίγες στιγμές πριν την εκτέλεσή του, θα πρέπει να διατηρούνται στο προσκήνιο της επικαιρότητος, ζωντανά και ακμαία, αφού κρύβουν θησαυρούς, που προάγουν τα πατριωτικά συναισθήματα, παραδειγματίζουν και εμπνέουν τους νέους μας, που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σήμερα, για τις δύσκολες στιγμές που διέρχεται το έθνος μας, από τους πολυποίκιλους εχθρούς του.
Γνωστή η τραγική ιστορία του ιατρού Καρβούνη, που έλαβε χώρα λίγο πριν την εκτέλεσή του.
Ο επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος, γερμανός αξιωματικός, πιθανόν, λόγω του ότι ο ιατρός Καρβούνης κατείχε τη γερμανική γλώσσα και είχε κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία, του παρεσχέθηκε χάρη, την οποία αμέσως, χωρίς καμιά άλλη σκέψη, απέρριψε!
Το μεγαλείο του ανδρός διαφαίνεται, όταν ζητά από τον Γερμανό αξιωματικό, η παρασχεθείσα σ’ αυτόν χάρη να δοθεί σε ένα από τα τέσσερα μελλοθάνατα αδέλφια, των Τζιβανοπουλαίων. Η γερμανική απάντηση αρνητική, με αποτέλεσμα να εκνευριστεί ο ιατρός και να προβεί σε ύβρεις, αποκαλώντας τους βαρβάρους και κτήνη. Η γερμανική αντίδραση άμεση και είχε ως συνέπεια το σπάσιμο των χειρών του ιατρού, λίγο πριν την εκτέλεσή του.
Ένα τελευταίο δράμα, ξετυλίγεται στο μικρό αυτό κείμενο, που προσιδιάζει με σκηνή αρχαία αρχαίας τραγωδίας, πρόκειται για εικόνες, που έχουν καταγραφτεί, τόσο κατά την μεταφορά των θυμάτων, όσο κι εκείνων που αναφέρονται, στις τελευταίες σκηνές του ενταφιασμού των.
Ένα μεσημέρι της 27ης Νοεμβρίου 1943, παιδί τότε, βρίσκομαι τυχαία στη γωνία Αγίου Νίκωνος και Όθωνος Αμαλίας. Ξαφνικά από την πλευρά του Αγίου Νίκωνος βλέπω να με πλησιάζουν δύο φορτηγά αυτοκίνητα γνωστής ταυτότητας. Το ένα ιδιοκτησίας Λαδόπουλου, η γνωστή «μαούνα» και το άλλο του Μελετόπουλου. Πλησιάζοντας την γωνία, στάθμευσαν για λίγο, για έλεγχο του δρόμου και τότε το μάτι μου έπεσε στις καρότσες των φορτηγών. Συγκλονισμένος από την θέα του φορτίου, βλέπω αραδιασμένα ανθρώπινα πτώματα, ημίγυμνα, το ένα επάνω στο άλλο, λες και έβλεπες φορτίο με σάκους αλεύρων. Δάκρυα λύπης ξεχύνονται από τα παιδικά μου μάτια, γιατί σ’ αυτό το φορτίο, υπήρχε συγγενικό μου πρόσωπο!
Τα αυτοκίνητα κατευθύνθηκαν προς τον Αη Γιώργη και εναπόθεσαν τα ματωμένα κορμιά των θυμάτων, σε μια ευθύγραμμη σειρά, στο ανατολικό τμήμα του κοιμητηρίου, δίπλα στην 20/μετρη ανοιγμένη τάφρο, που αναμένει να δεχτεί τα καταματωμένα κορμιά τους!
Δραματικές στιγμές, αρχαίου δράματος καταγράφονται, με την έλευση των οικείων, των θυμάτων, για να τους απευθύνουν το τελευταίο αντίο, τον τελευταίο χαιρετισμό!
Σκηνές ανέκφραστης τραγωδίας εκτυλίσσονται, τη στιγμή που ο καθένας των συγγενών αναζητά αγωνιωδώς ανάμεσα στα αιματοβαμμένα κορμιά των θυμάτων, τον δικό του άνθρωπο ή τους δικούς του, γιατί η χιτλερική κτηνωδία συμπεριέλαβε, στο αποτρόπαιο κτηνώδες έγκλημά της, πολλαπλά μέλη οικογενειών, όπως των Τζιβανοπουλαίων, του Κεχαγιά και λοιπών οικογενειών. Οι κραυγές και οι οιμωγές των οικείων των θυμάτων διασχίζουν τον αέρα και προκαλούν ρίγη συγκίνησης και θλίψης στους περίοικους!
Με το θέμα των 118 εκτελεσθέντων έχουν ασχοληθεί κι έχουν καταγράψει επαρκώς τα γεγονότα, ο εξαίρετος δικηγόρος, αείμνηστος Σπύρος Τζινιέρης, ο οποίος είχε αδελφό ανάμεσα στους εκτελεσθέντες και ο εν αποστρατεία ανώτατος αστυνομικός διευθυντής και τέως δήμαρχος Σπαρτιατών, αείμνηστος Σαράντος Αντωνάκος.
Ας ευχηθούμε, η πόλη μας και η χώρα μας να μην δοκιμάσουν τέτοιου είδους καταστάσεις στο μέλλον και η Υπέρμαχος Στρατηγός Παναγιά να τις σκεπάζει και να τις προστατεύει εσαεί, από κάθε κίνδυνο!