Του Γεωργίου Μπόνου
Η νεολαία της σύγχρονης κοινωνίας πρέπει να αναγνωρίσουμε, αποκτά κάθε μέρα περισσότερη συνείδηση του εαυτού της και των προβλημάτων της. Τούτο οφείλεται «στη χαλάρωση με το κοινωνικό περιβάλλον, στην ευαισθησία που έχει, στην άρνηση των παλαιών δομών, στην πρώιμη σωματική, βιολογική και πνευματική ωριμότητα, που προκαλείται από τα οπτικά, ακουστικά, διανοητικά κ.τ.λ. ερεθίσματα, στη διαφορετική γλώσσα, που αναγκάζει τους νέους να τοποθετούν τους εαυτούς τους σ΄ ένα χώρο –καταφύγιο, απροσπέλαστο, στην ακατανοησία, στο σκώμμα, στο σπάσιμο της καθιερωμένης δομής στη σκέψη». Οι έρευνες του ανθρωπολόγων και ψυχολόγων έχουν καταδείξει ότι κάθε γενιά ωριμάζει πιο γρήγορα και από την προηγούμενη. Το περιστέρι π.χ που ανατράφηκε στην απόλυτη μοναξιά μόλις βγήκε από το αυγό και δεν είδε ποτέ στη ζωή του άλλο περιστέρι, δεν φτάνει ποτέ στην πλήρη σεξουαλική ωριμότητα. Για να βρει το δρόμο του πρέπει να δει, έστω και μέσα από το κλουβί, άλλα περιστέρια. Αρκεί ακόμη να τοποθετηθεί ένας καθρέφτης να δει τον εαυτό του για να αρχίσει η ενδοκρινική διεργασία της σεξουαλικής ωρίμανσης. Τα οπτικά ερεθίσματα είναι απαραίτητα για την πλήρη ανάπτυξη του περιστεριού.
Σκεπτόμενοι ανάλογα μπορούμε να πούμε τα ερεθίσματα που προαναφέραμε και που δέχεται η σύγχρονη νεολαία και που ασφαλώς είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που στην ίδια ηλικία δέχονταν οι πρόγονοι τους, επιταχύνουν την ωρίμανση και μικραίνουν το προεφηβικό όριο. Αν μια γενιά δηλ. δέχεται χιλιάδες φορές περισσότερα ερεθίσματα από την προηγούμενη, μπορεί ποτέ να είναι ίδια με αυτή; Είναι δυνατό οι δύο γενιάς να μιλούν την ίδια γλώσσα;
Η σύγχρονη νεολαία, αποκτώντας όλο και περισσότερη συνείδηση του εαυτού της και των προβλημάτων της, δεν έχει τις διεξόδους που είχαν οι προηγούμενες γενιές: την περιπέτεια στις θάλασσες, τον πόλεμο, την εξερεύνηση, τις εκδρομές, τα σπορ, τις λέσχες, τις διακοπές κ.τ.λ. που ήταν κατά κάποιο τρόπο διαφυγές της πλεονάζουσας ενεργητικότητας.
Οι νέοι μας, παρατηρούμε ακόμη με τους ανήσυχους προβληματισμούς τις αμφισβητήσεις και τους συνεχείς αγώνες για αποκηδεμόνευση κουράζονται και γίνονται πάλι δέσμιοι στα παραδοσιακά γρανάζια της κοινωνίας μας. Η επόμενη γενιά ξαναπαίρνει τη σκυτάλη με μεγαλύτερη πάντα δίψα για αλλαγή, το χάσμα μεγαλώνει και η κρίση κορυφώνεται. «Πνίγεται, ποθεί για ανανέωση, κραυγάζει την ανυπομονησία της εμπρός στην διστακτικότητα των μεγάλων, γίνεται ακατανόητη, συνειδητοποιεί ένα κόσμο που εμείς δεν έχουμε καταλάβει, προηγείται της εποχής μας και της ανοίγεται μια πόρτα στο καλό και μια πόρτα στο κακό», γράφει επιγραμματικά ξένος ερευνητής των κοινωνικών προβλημάτων της Αμερικανικής νεολαίας.
Ο καθηγητής Παν/μίου Γεώργιος Κουμάντος γράφει σε επιφυλλίδα της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ (22/4/1975) ότι «μια άλλη μέθοδος για την αντιμετώπιση της αμφισβητήσεως είναι, η προσπάθεια απορροφήσεως της νέας γενιάς από τα κατεστημένα σχήματα. Βλέπει την αμφισβήτηση σαν αταξία, υπομένει και περιμένει την ώρα που θα πραγματοποιηθεί η δύσκολη αφομοίωση. Με το πέρασμα των χρόνων, με το βιολογικό καταστάλαγμα, με προσφορές και αντιπαροχές, με αξιώματα και ευθύνες, η κοινωνία θα κερδίσει τις νέες τις κλάσεις και θα μεταβάλει τους αμφισβητίες σε καλούς πολίτες, καλολαδωμένες ρόδες της απέραντης μηχανής που δουλεύει ασταμάτητα και μάταια».
Η ελληνική νεότητα έχει επηρεαστεί από τα ρεύματα και τις αντιλήψεις αυτές; Απαντούμε ανεπιφύλακτα ναι. Ποια μέτρα πρέπει να λάβουμε; Παρά τις αποκαρδιωτικές και κάπως περίεργες και ανεξήγητες για πολλούς αυτές σκέψεις, απόψεις και συμπεράσματα, που εκθέσαμε προηγουμένως των σύγχρονων Κοινωνιολόγων, Ανθρωπολόγων και Διανοουμένων σοβαρών μελετητών των προβλημάτων και ανησυχιών της νεολαίας, μπορούν να αντιμετωπίσουν. Οι σύγχρονες μάλιστα κοινωνίες και ιδιαίτερα η Ελληνική οφείλουν να βρουν τα μέσα καταπολέμησης και περιορισμού της ηθικής κρίσης, να αμβλύνουν το χάσμα μεταξύ των γενεών και να δημιουργήσουν ιδανικά ανανεωμένα και προσαρμοσμένα στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.
Τα ιδανικά αυτά βασικά πρέπει να στηρίζονται στις αναλλοίωτες ειδικές αξίες της ελληνικής οικογένειας και κοινωνίας. Ο κίνδυνος για τη σημερινή πολυσύνθετη και πολυτάραχη κοινωνία μας, παρ’ ότι είναι μεγάλος και απειλητικός δεν πρέπει να δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες, γιατί οι νέοι μας δεν παύουν να είναι «σαρξ εκ της σαρκός μας».
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην ηθική τόνωση και ψυχική καλλιέργεια των νέων για να πιστέψουν αληθινά και πραγματικά ορισμένες ηθικές αξίες που από καταβολής κόσμου αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο πάνω στον οποίο στηρίζεται μια υγιής κοινωνία. Εκείνο όμως που πρέπει να επισημάνουμε περισσότερο και προσεκτικότερα – γονείς, δάσκαλοι, εκκλησία, κοινωνία, πολιτεία - είναι και τούτο το σημαντικό. Να μην προφτάσουν οι νέοι μας να αντιληφθούν τον κλονισμό των αρχών και αξιών στη σημερινή ρευστή και μεταβατική εποχή μας.
Οι έννοιες της οικογένειας, της πατρίδος, της εκκλησίας, της δικαιοσύνης, της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ιδιαίτερα για μας τους νεότερους Έλληνες, που ζούμε στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, Βορρά και Νότου και δεχόμαστε όλα τα ρεύματα των κοινωνικών αλλαγών πρέπει να στηρίζονται στις αξίες που προήλθαν από τη σύζευξη του Αρχαίου κλασικού Ελληνισμού και του Χριστιανισμού και που αποτελούν την αείζωο πηγή κάθε ηθικής αξίας. Οι έννοιες αυτές να προβάλλονται, να καταξιώνονται και να μετουσιώνονται σε ιδανικά της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας και με τις οποίες πρέπει κατά τρόπο επαγωγικό, σύγχρονο, περισσότερο φιλελεύθερο και εποικοδομητικό να γαλουχούνται και εκπαιδεύονται τα σημερινά ελληνόπουλα στην Οικογένεια, στα Σχολεία και στην Κοινωνία.
«Είμαστε λαός, γράφει ο Γιώργος Θεοτοκάς βαθύτατα ανθρώπινος με ψυχή δουλεμένη από τις χιλιετηρίδες, με παιδεία βιωμένη που χωρίς να το ξέρει του έγινε δεύτερη φύση. Λαός θερμός, περήφανος, θαρραλέος, γεμάτος καρδιά, ευφυΐα και ευγένεια. Χαρακτηρισμός πιο σπουδαίος δεν θα μπορούσε να γραφτεί για το λαό μας και περισσότερο για τη νεολαία μας τα, σύγχρονα νιάτα, που τόσο δοκιμάζονται και τόσο αδικούνται.
Συνεχίζεται...
