Νέα κορυφή στον ευρωπαϊκό χάρτη της κοινωνικής οικονομίας κατέκτησε η Περιφέρεια Πελοποννήσου. Το εμβληματικό έργο «Peloponnese Trails» απέσπασε τιμητική διάκριση στα «European Social Economy Awards 2025», επιβεβαιώνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Περιφέρειας στην πράσινη ανάπτυξη και την κοινωνική καινοτομία.
Η διάκριση στην κατηγορία «Local Governments Quality Social Economy Action Plans», ανακοινώθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου κατά την τελετή απονομής στη Μούρθια της Ισπανίας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κοινωνικής Οικονομίας (16–18/9). Η εκδήλωση έλαβε χώρα παρουσία θεσμικών εκπροσώπων της ΕΕ, μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΟΚΕ και περισσότερων από 500 συμμετεχόντων από όλη την Ευρώπη. Η διάκριση αφορά τη συνεργασία της Περιφέρειας Πελοποννήσου με την Αναπτυξιακή Πάρνωνα ΑΕ και την Ένωση Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας Πελοποννήσου «ΠΕΛΟΠΑΣ» για την υλοποίηση του έργου.
Μια εμβληματική πρωτοβουλία
που εκτείνεται σε 1.700 χιλιόμετρα
Το έργο αποτελεί το μεγαλύτερο ενιαίο δίκτυο μονοπατιών στην Ελλάδα και το μεγαλύτερο έργο κοινωνικής οικονομίας της χώρας, συνολικού μήκους 1.730 χλμ, το οποίο απαρτίζεται και από διαδρομές στη Λακωνία. Έχει σχεδιαστεί ώστε να προάγει τη βιώσιμη ανάπτυξη, τον θεματικό τουρισμό, την ανάδειξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και την ενδυνάμωση της κοινωνικής οικονομίας. Η συμμετοχή 22 ΚοινΣΕπ και τοπικών φορέων διασφαλίζει την τοπική ιδιοκτησία του έργου και την ενεργό εμπλοκή των κατοίκων στην προστασία και διαχείριση του δικτύου.
Το «Peloponnese Trails» συνιστά πρότυπο πολιτικής κοινωνικής οικονομίας, καθώς ήδη δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας σε ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές, δίνοντας έμφαση στη νεολαία, τις γυναίκες και τις ευάλωτες ομάδες. Παράλληλα, συμβάλλει στη διατήρηση του πληθυσμού στα χωριά, προσφέροντας εναλλακτικές πηγές εισοδήματος και επιχειρηματικές ευκαιρίες, ενώ ενισχύει την τοπική οικονομία προσελκύοντας επισκέπτες και ψηφιακούς νομάδες και καθιστώντας την Πελοπόννησο διεθνή προορισμό πεζοπορικού τουρισμού. Επιπλέον, προάγει την πράσινη μετάβαση μέσω ήπιας ανάπτυξης, προστασίας της βιοποικιλότητας και ψηφιακής χαρτογράφησης των διαδρομών, καθιστώντας την Περιφέρεια παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
Οι δηλώσεις
Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Δημήτρης Πτωχός, δήλωσε: «Η τιμητική διάκριση για τα “Peloponnese Trails” επιβεβαιώνει τη σημασία που δίνουμε στην κοινωνική οικονομία ως μοχλό ανάπτυξης με επίκεντρο τον άνθρωπο. Η διάκριση αυτή ανήκει στους ανθρώπους της Πελοποννήσου που συμμετείχαν με συνεργασία και πίστη σε ένα μεγάλο εγχείρημα. Το δίκτυο μονοπατιών δεν είναι μόνο υποδομή• είναι μια ζωντανή απόδειξη ότι μπορούμε να κρατήσουμε ενεργή την ύπαιθρο, να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και να αναδείξουμε τον φυσικό και πολιτιστικό μας πλούτο με τρόπο βιώσιμο και ουσιαστικό».
Ο αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού Πελοποννήσου, Θάνος Μιχελόγγονας, τόνισε: «Η βράβευση του “Peloponnese Trails” αποδεικνύει ότι ο τουρισμός της Πελοποννήσου μπορεί να είναι βιώσιμος, ποιοτικός και καινοτόμος. Με ένα δίκτυο μονοπατιών που συνδέει την ιστορία, τον πολιτισμό και τη φύση μας, προσφέρουμε μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουμε την τοπική οικονομία και δημιουργούμε ευκαιρίες απασχόλησης για τους κατοίκους μας. Η διάκριση αυτή μάς δίνει ώθηση να συνεχίσουμε με ακόμα μεγαλύτερο όραμα».
Ο διευθύνων σύμβουλος της Αναπτυξιακής Πάρνωνα ΑΕ, Μαρίνης Μπερέτσος, ανέφερε: «Η συνεργασία με την Περιφέρεια και την Ένωση Κ.Αλ.Ο. “ΠΕΛΟΠΑΣ” απέδειξε ότι οι συλλογικές στρατηγικές φέρνουν αποτέλεσμα. Ο καθαρισμός, η σήμανση και η ψηφιοποίηση 1.730 χλμ. μονοπατιών μέσα σε λίγους μήνες ήταν άθλος που έγινε πράξη χάρη στην ενεργή συμμετοχή των ΚοινΣΕπ και των λοιπών φορέων που συμμετέχουν στο έργο».
Τα μονοπάτια της Λακωνίας:
Εμπειρία φύσης, ιστορίας και μύθου
Η Λακωνία κατέχει ξεχωριστή θέση στο μεγαλύτερο δίκτυο μονοπατιών της χώρας, έχοντας το προνόμιο να διαθέτει μερικές από τις πιο γραφικές πεζοπορικές διαδρομές της Πελοποννήσου, που προσφέρουν συναρπαστικές εμπειρίες. Με τοπία που εναλλάσσονται και συμπλέκονται, από τον Ταΰγετο στον Πάρνωνα, και από τις Καρυές και τον Μυστρά, ως το Γύθειο, τη Μονεμβασιά και τον Κάβο Μαλιά.
Τα μονοπάτια και η επιγραμματική περιγραφή των διαδρομών:
Messinian Trail – δυτικός κλάδος
Ξεκινά από την Καλαμάτα, διασχίζει τον Ταΰγετο και καταλήγει στην καστροπολιτεία του Μυστρά, ενώνoντας τη Μεσσηνία με τη Λακωνία μέσα από τοπία σπάνιας ομορφιάς.
Parnon Trail
Μια συνεχής κυκλική διαδρομή που συνδέει το Άστρος με το Λεωνίδιο, τόσο από τη θάλασσα (Άστρος – Τυρός – Σαπουνακαίικα – Λεωνίδιο), όσο και από τα βουνά (Άστρος – Αϊ Γιάννης – Καστάνιτσα – Κοσμάς – Λεωνίδιο). Στην προέκτασή του, φτάνει έως το Γεράκι, συνδέοντας τον Πάρνωνα με τον λακωνικό χώρο.
Menalon Trail & Pan Trail
Η μυθολογική διαδρομή του θεού Πάνα ενώνεται με το Arcadia Trail και επεκτείνεται μέσω Γεωργιτσίου στον Ταΰγετο, δημιουργώντας έναν πεζοπορικό άξονα Μαίναλο – Λύκαιο – Ταΰγετος, που αγγίζει και τη Λακωνία.
Sparta Trail
Η κεντρική πεζοπορική εμπειρία της Λακωνίας. Ενώνει την καστροπολιτεία του Μυστρά με τη Σπάρτη, περνώντας από οικισμούς με σημαντικά μεταβυζαντινά μνημεία. Στη Σπάρτη δίνει πρόσβαση σε κορυφαία αξιοθέατα της νέας πόλης, αλλά και του Αρχαίας Σπάρτης. Στη συνέχεια, συνεχίζει στα γραφικά χωριά του λακωνικού Πάρνωνα, αποκαλύπτοντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα και ομορφιά τους.
Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4
Το διεθνές μονοπάτι μεγάλων αποστάσεων Ε4 ξεκινάει από την Ισπανία και διερχόμενο από Γαλλία, Ελβετία, Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, καταλήγει σε Ελλάδα και Κύπρο. Διασχίζει τμηματικά και τη Λακωνία, από τις Καρυές ως τη Σελλασία και από τον Μυστρά -μέσω Ταϋγέτου- καταλήγει στο Γύθειο. Πρόκειται για μια κορυφαία διαδρομή, που συνδυάζει ορεινές και παραθαλάσσιες εμπειρίες.
Monemvasia – Maleas Trail
Από την Νότια Κυνουρία ως την καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, με τα βυζαντινά της μνημεία, ο περιηγητής φτάνει μέχρι τον Κάβο Μαλιά. Ο πεζοπορικός σχηματισμός εκκινεί από το ύψος του Κοσμά και διασχίζει την ανατολική Λακωνία, περνώντας από εκτάσεις της ΔΕ Νιάτων και Ζάρακα. Σμίγει με το Κυπαρίσσι και στη συνέχεια, εκτείνεται δια του ανάγλυφου του λακωνικού Πάρνωνα -με θέα στο Μυρτώο- προς Μονεμβασιά και νοτιότερα μέσω Άνω Καστανιάς και Βελανιδίων, οδηγεί στον Μαλέα. Το μονοπάτι περνά από ψαροχώρια, το Γεωπάρκο του Καβομαλιά με το απολιθωμένο δάσος, το Σπήλαιο Καστανιάς, καθώς και οικοσυστήματα όπως η λιμνοθάλασσα Στρογγύλη και ο υγροβιότοπος του Γέρακα.
