Μια ξεχωριστή και βαθιά συμβολική μουσική παρουσία φέρει η νέα κινηματογραφική ταινία του Γιάννη Σμαραγδή «Καποδίστριας», μέσα από τη συμμετοχή της Λάκαινας υμνωδού Νεκταρίας Καραντζή. Η διεθνώς αναγνωρισμένη ερμηνεύτρια της βυζαντινής γυναικείας υμνωδίας δεν εμφανίζεται επί σκηνής, η φωνή της, ωστόσο, πλαισιώνει με μοναδικό τρόπο την αρχή και το τέλος της ιστορικής διαδρομής του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, αποκτώντας έναν ρόλο ιδιότυπο, σχεδόν μεταφυσικό.
Κατανυκτική, με ψυχική ένταση που διαπερνά τον θεατή, η φωνή της Νεκταρίας Καραντζή ακούγεται σε δύο κομβικές στιγμές της ταινίας. Η πρώτη είναι η άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια στο Ναύπλιο, μια στιγμή που σηματοδοτεί την απαρχή της συγκρότησης του νεοελληνικού κράτους. Η δεύτερη είναι το τέλος της ανθρώπινης πορείας του, όταν η ιστορική του διαδρομή σφραγίζεται με τη δολοφονία του. Ανάμεσα σε αυτά τα δύο σημεία, η φωνή σιωπά, σαν να συνοδεύει όχι τα γεγονότα, αλλά το νόημά τους.
Ιδιαίτερο βάθος αποκτά η συμμετοχή της Νεκταρίας Καραντζή αν την αναλογιστεί κανείς υπό το πρίσμα της λακωνικής της καταγωγής. Γεννημένη στα Βάτικα της Λακωνίας, της ίδιας Λακωνίας που περιλαμβάνει και τη Μάνη, η υμνωδός προέρχεται στην ουσία από τον ίδιο τόπο που συνδέθηκε ιστορικά με τη δολοφονία του Καποδίστρια, μέσω της οικογένειας Μαυρομιχάλη. Χωρίς αυτό να αποτελεί δηλωμένη πρόθεση του δημιουργού, η συγκυρία προσδίδει μια άτυπη, συμβολική «αντιστάθμιση» της ιστορικής μνήμης: η φωνή που σηματοδοτεί την αρχή και το τέλος της πορείας του Κυβερνήτη ανήκει στον ίδιο γεωγραφικό χώρο που φέρει και το βάρος της τραγικής του κατάληξης.
Εξίσου εύγλωττη είναι και η επιλογή των ύμνων που συνοδεύουν τις δύο αυτές στιγμές. Κατά την άφιξη του Καποδίστρια στο Ναύπλιο, ακούγονται στίχοι από τον Επιτάφιο Θρήνο «Ὦ γλυκύ μου ἔαρ», έναν βαθιά πένθιμο ύμνο, σχεδόν προοικονομικό, που συνοδεύει τον Κυβερνήτη τη στιγμή που εισέρχεται στην ιστορία της γέννησης του ελληνικού κράτους. Αντίστροφα, μετά τη δολοφονία του, ψάλλεται το κοντάκιο της Γεννήσεως «Ἡ Παρθένος σήμερον», ένας ύμνος δοξολογικός, τη στιγμή της εξόδου του από την ανθρώπινη διαδρομή.
Μέσα από αυτή τη συμβολική αντιστροφή, την είσοδο με θρήνο και την έξοδο με δοξολογία, ο Ιωάννης Καποδίστριας προβάλλεται στην ταινία με έντονα χριστολογικά χαρακτηριστικά: ως μορφή θυσιαστική, που διαβαίνει τον θάνατο με επίγνωση και αξιοπρέπεια, έχοντας ήδη εγγράψει το ανεξίτηλο αποτύπωμά της στην ιστορία του έθνους. Και σε αυτή τη διαδρομή, η φωνή της Νεκταρίας Καραντζή λειτουργεί όχι απλώς ως ένα ταιριαστό κινηματογραφικό soundtrack, αλλά ως μια μοιραία μουσική σφραγίδα.




