Ένα βδομαδιάτικο «μαρτύριο» των παιδιών του παλιού καιρού ήταν το λούσιμο στη σκάφη.
Κάθε βδομάδα, Σάββατο συνήθως, η μάνα ζέσταινε νερό στο χαρανί ή σε μια μεγάλη κατσαρόλα, έβγαζε το σαπούνι (άσπρο σπιτικό ή πράσινο αγοραστό), ένα αγγειό με κρύο νερό για το αραίωμα κι ένα κατσαρόλι για το βρέξιμο και το ξέπλυμα του κεφαλιού, ετοίμαζε και τη λαμαρινένια σκάφη κι έκραζε τον κανακάρη της (ή την κανακάρισσα) για λούσιμο.
Σπανίως θυμάμαι παιδί, ιδιαίτερα αγόρι, να πηγαίνει με προθυμία να λουστεί. Κι αυτό, γιατί κανένα παιδί δεν αισθανόταν βρόμικο «πάλι λούσιμο, ρε μαμά; Το περασμένο Σάββατο λούστηκα. Τι έχω;», αλλά και γιατί έτρεμαν το τσούξιμο στα μάτια από το σαπούνι.
Για τους ανυπότακτους οι μανάδες εφάρμοζαν τη λεγόμενη λαβή του λουσίματος, μια λαβή τόσο σφιχτή και αποτελεσματική που τύφλα να ’χε ο Καρπόζηλος στις μεγάλες στιγμές της δόξας του:
Έβαζαν τον πεισματάρη και γκρινιάρη πιτσιρίκο ανάμεσα στα πόδια τους, τον έσφιγγαν δυνατά με τα γόνατά τους στη μέση, τον ανάγκαζαν να σκύψει, του 'βρεχαν το κεφάλι μ' έναν κούτουλα νερό κι ύστερα του το 'τριβαν με το σαπούνι γρήγορα και δυνατά. Μέχρι να αναλιγώσει το σαπούνι, κολλούσε στις τρίχες του κεφαλιού και νόμιζες ότι σε γδέρνουν. Όταν με το καλό «έπαιρνε μπρος» κι έκανε σαπουνάδα, άρχιζαν να τσούζουν τα μάτια και τότε ούρλιαζες σαν γουρούνι που το σφάζουν φωνάζοντας δυνατά «Τσούζειιιιιιιιιιιιιιιιιιιιι» ενώ προσπαθούσες, μάταια, να ξεφύγεις από τη δαγκάνα των μητρικών γονάτων.
Εκεί έτρωγες και κανέναν κατακέφαλο για να ηρεμήσεις, σου ξέπλενε η μάνα το πρώτο χέρι και ακολουθούσε το δεύτερο, μερικές φορές και τρίτο (η μάνα μου έλεγε ότι πρέπει να βάζεις μονό αριθμό σαπουνισμάτων ή τρία ή πέντε αλλιώτικα είναι γρουσουζιά).
Αν ήταν χειμώνας το λούσιμο γινόταν μέσα, στο χειμωνιάτικο, ενώ αν ήταν καλοκαίρι γινόταν στην αυλή κι αντιλαλούσε η γειτονιά από τις φωνές και τα κλάματα των μισολουσμένων πιτσιρικάδων.
Ακολουθούσε, το μπάνιο (πάλι με το ίδιο σαπούνι) και δυνατό τρίψιμο με χοντρή φανέλα (πού να βρεθεί σφουγγάρι) «για να φύγει η σγάρτσα», το σκούπισμα με την πετσέτα, μια αλλαξιά καθαρά ρούχα, ένα χτένισμα γρήγορο κι όλα είχαν τελειώσει ως το επόμενο Σάββατο.
Με τις υγείες μας!