Με εξαιρετικά αποτελέσματα ολοκληρώθηκε η εφαρμογή του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD 2014-2020, που ενίσχυσε την κοινωνική συνοχή, την επιχειρηματικότητα και την τοπική ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές της χώρας, με την Ανατολική Πελοπόννησο να καταγράφει κορυφαίες επιδόσεις και να πρωταγωνιστεί σε πανελλαδικό επίπεδο.
Τα επιτεύγματα και οι προοπτικές του προγράμματος παρουσιάστηκαν σε συνέντευξη Τύπου της Αναπτυξιακής Πάρνωνα ΑΕ ΑΟΤΑ, η οποία πραγματοποιήθηκε στο ιστορικό «Μεγάλο Καφενείο» της Τρίπολης, την Παρασκευή 7/11. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν οι στρατηγικές κατευθύνσεις για τη νέα προγραμματική περίοδο 2023–2027, με στόχο τη συνέχιση των επιτυχημένων δράσεων και την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης. Η εκδήλωση αποτέλεσε επίσης ευκαιρία δημόσιου διαλόγου για τη δυναμική της περιοχής και την αξία της συνεργασίας μεταξύ τοπικών φορέων, Περιφέρειας και ιδιωτικού τομέα.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσίασης, τοποθέτηση πραγματοποίησε ο αναπληρωτής περιφερειάρχης, Χρήστος Λαμπρόπουλος, ο οποίος τόνισε τον καθοριστικό ρόλο της συνεργασίας μεταξύ των τοπικών φορέων και της Περιφέρειας για την υλοποίηση έργων που αλλάζουν την εικόνα της υπαίθρου, ενώ παρέμβαση έκανε και ο περιφερειάρχης Δημήτρης Πτωχός, αναφερόμενος στη σημασία του προγράμματος LEADER/CLLD ως βασικού εργαλείου για την ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς και στον καθοριστικό ρόλο της Αναπτυξιακής Πάρνωνα ως αξιόπιστου φορέα υλοποίησης και συντονισμού.
Ακολούθως, ο Σπύρος Φλώρος, πρόεδρος της Επιτροπής Διαχείρισης του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD, υπογράμμισε τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας, καθώς και τη συμβολή του προγράμματος στη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη. Από την πλευρά του, ο Μαρίνης Μπερέτσος, διευθύνων σύμβουλος της Αναπτυξιακής Πάρνωνα ΑΕ, παρουσίασε τα συνολικά αποτελέσματα του προγράμματος, αναδεικνύοντας τον στρατηγικό σχεδιασμό και τις υψηλές επιδόσεις που σημειώθηκαν. Τέλος, ο Σωτήρης Μπόλης, εμπνευστής και καλλιτεχνικός διευθυντής των φεστιβάλ Meltzazz και Malvasia Festival Monemvasia, μίλησε για τον ρόλο του πολιτισμού ως μοχλού ανάπτυξης και συνοχής στις τοπικές κοινωνίες.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης προβλήθηκαν, επιπλέον, βιντεοσκοπημένα μηνύματα των δημάρχων Νότιας Κυνουρίας, Μανώλη Δολιανίτη, και Ευρώτα, Δήμου Βέρδου. Ο κ. Δολιανίτης αναφέρθηκε στη σημασία του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD 2014–2020, υπογραμμίζοντας πως οι πολύπλευρες δράσεις που υλοποιήθηκαν άλλαξαν το πρόσωπο της τοπικής ανάπτυξης στη Νότια Κυνουρία, ενισχύοντας τον πρωτογενή τομέα και τη βιώσιμη επιχειρηματικότητα. Από την πλευρά του, ο Δ. Βέρδος τόνισε τη γόνιμη και αποδοτική συνεργασία του Δήμου Ευρώτα με τον Αναπτυξιακό Οργανισμό Πάρνωνα, επισημαίνοντας ότι το πρόγραμμα λειτούργησε ως καταλύτης ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής για την περιοχή.
Η Αναπτυξιακή Πάρνωνα ευχαρίστησε όλους τους φορείς, τους δικαιούχους και τις τοπικές κοινότητες που συνέβαλαν στην επιτυχία του προγράμματος, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της να συνεχίσει με την ίδια συνέπεια και δημιουργικότητα στη νέα περίοδο.
Συνοπτικά αποτελέσματα της Τοπικής Στρατηγικής
Η εφαρμογή του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD 2014–2020 ενίσχυσε ουσιαστικά την κοινωνική συνοχή, την τοπική επιχειρηματικότητα και την αγροτική ανάπτυξη, μέσα από έναν στρατηγικό σχεδιασμό που βασίστηκε στην ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινότητας και ενός ισορροπημένου εταιρικού σχήματος, όπου καμία ομάδα συμφερόντων δεν υπερέβη το 49% στη λήψη αποφάσεων.
Τα σημαντικότερα αποτελέσματα από την εφαρμογή του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD 2014–2020 αποτυπώνονται συνοπτικά ως εξής:
Συνολική εγκεκριμένη δημόσια δαπάνη: 21.452.143,57
• Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ): 18.652.143,57
• Πρόγραμμα Αλιείας: 2.800.000,00 €
71 Πράξεις Δημόσιου Χαρακτήρα: 8.220.995,67 €
• 54 Δημόσιες Επενδύσεις ΠΑΑ: 6.862.323,06 €
• 17 Δημόσιες Επενδύσεις Αλιεία: 1.358.672,61 €
169 Πράξεις Ιδιωτικού Χαρακτήρα: 17.508.004,47 €
• 127 Ιδιωτικές Επενδύσεις ΠΑΑ: 15.389.774,06 €
• 42 Ιδιωτικές Επενδύσεις Αλιεία: 2.118.230,41 €
10 Σχέδια Συνεργασίας: 735.962,80 €
• 8 Σχέδια ΠΑΑ: 651.000,00 €
• 2 Σχέδια Αλιεία: 84.962,80 €
Στήριξη μεταποίησης και αγροδιατροφής
Η σταθερή ενίσχυση της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων οδήγησε σε 26 επενδυτικά σχέδια που αφορούσαν κτιριακές παρεμβάσεις, σύγχρονο εξοπλισμό, καινοτόμες γραμμές παραγωγής και ψηφιακά εργαλεία προβολής. Επενδύσεις σε ελαιόλαδο, κρασί, μέλι, ελιές, πορτοκάλια και αρτοσκευάσματα αύξησαν την εμπορική αξία των προϊόντων, ενίσχυσαν την ανταγωνιστικότητα και προήγαγαν την ενεργειακή αυτονομία.
Συμμετοχή νέων επιστημόνων
Το πρόγραμμα προσέλκυσε σημαντικό αριθμό νέων επιστημόνων, χρηματοδοτώντας 13 επενδυτικά σχέδια για εργαστήρια, ιατρεία, βρεφονηπιακό σταθμό, γυμναστήρια και επαγγελματικούς χώρους. Η δράση συνέβαλε στη συγκράτηση νέου ανθρώπινου δυναμικού, μείωσε το δημογραφικό αποτύπωμα γήρανσης και βελτίωσε την πρόσβαση των πολιτών σε κρίσιμες υπηρεσίες.
Ενίσχυση δεξιοτήτων και στελέχωσης της Αναπτυξιακής Πάρνωνα
Η εταιρεία δημιούργησε ισχυρή επιστημονική ομάδα 22 στελεχών (πολλοί νέοι και μεταπτυχιακοί), με παράρτημα στην Τρίπολη και συνεχή επιμόρφωση. Η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό βελτίωσε την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και την ποιότητα υλοποίησης του προγράμματος.
Υλοποίηση Προγράμματος «Αλιεία και Θάλασσα»
Για πρώτη φορά υλοποιήθηκε το πρόγραμμα Αλιείας, με ικανοποιητικές επιδόσεις στην απορρόφηση πόρων και δράσεις που ενίσχυσαν την ανάπτυξη των παράκτιων κοινοτήτων και την τεχνογνωσία της εταιρείας στον τομέα.
Χρηματοδότηση πολιτιστικών δράσεων
Το πρόγραμμα στήριξε δράσεις αποκατάστασης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, ενίσχυσε πολιτιστικές υποδομές και σύγχρονες δημιουργίες και παρήγαγε σημαντικά έργα, όπως η έκδοση «MALVASIA» και το ντοκιμαντέρ για το Λεωνίδιο. Μουσειακές υποδομές και ενίσχυση μικρών πολιτιστικών συλλόγων προώθησαν την παράδοση και δημιούργησαν νέο τουριστικό προϊόν.
Εκτεταμένα σχέδια συνεργασίας και θεματικά δίκτυα
Υλοποιήθηκαν 8 σχέδια συνεργασίας (διατοπικά και διακρατικά), με προϋπολογισμό 735.962 ευρώ, ενισχύοντας τη γαστρονομία, τον θεματικό τουρισμό, τη μεταποίηση, την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Δημιουργήθηκαν θεματικά δίκτυα όπως οι «Δρόμοι Κρασιού Πελοποννήσου», το «Malvasia Myth Network» και οι «Διαδρομές Τυριού».
Επίτευξη στόχων καινοτομίας
Επιτεύχθηκε ο στόχος υλοποίησης καινοτόμων παρεμβάσεων σε ποσοστό μεγαλύτερο του 5% του τοπικού προγράμματος. Σε αυτό συνέβαλαν ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις οι οποίες εισήγαγαν νέες πρακτικές, τεχνολογίες ή μοντέλα οργανωτικής ή τεχνολογικής καινοτομίας για τη λειτουργία τους, αλλά και η υλοποίηση μεγάλου αριθμού σχεδίων διατοπικής και διακρατικής συνεργασίας.
Μεγάλο εύρος έργων, διπλασιασμός δημόσιας δαπάνης
Το τοπικό πρόγραμμα LEADER/CLLD της Αναπτυξιακής Πάρνωνα αποτέλεσε ένα από τα πιο δυναμικά και επιτυχημένα παραδείγματα εφαρμογής της προσέγγισης «εκ των κάτω προς τα επάνω» στην αγροτική ανάπτυξη. Με στρατηγική στόχευση και αποτελεσματική διαχείριση, η Εταιρεία μέσα από συνεχείς διαβουλεύσεις και 6 δράσεις δημοσιότητας, κατάφερε να προσελκύσει τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον κυρίως ιδιωτικού αλλά και δημόσιου χαρακτήρα και σε συνδυασμό με την αγαστή συνεργασία που είχε με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, πέτυχε την υπερδέσμευση πόρων ώστε να μπορέσει να εντάξει το σύνολο των θετικά αξιολογημένων προτάσεων.
Ως εκ τούτου, το πρόγραμμα σχεδόν διπλασίασε την αρχική κατανομή δημόσιας δαπάνης από 11.700.000,00€ σε 21.452.143,57€. Η επιτυχία του προγράμματος επιβεβαιώνει τη δυναμική της Αναπτυξιακής Πάρνωνα ως Ομάδας Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) και την ικανότητά της να σχεδιάζει και να υλοποιεί ολοκληρωμένες στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης.
Υψηλή απορρόφηση πόρων
Η εταιρεία σημείωσε εξαιρετικά υψηλές επιδόσεις στην απορρόφηση κοινοτικών πόρων, κατακτώντας σταθερά μία από τις πρώτες θέσεις πανελλαδικά -από την 1η έως την 3η- καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του τοπικού προγράμματος LEADER/CLLD, παρά τις προκλήσεις της πανδημίας και τις μεταβατικές διαδικασίες της εταιρικής μετατροπής σε Αναπτυξιακό Οργανισμό. Η επίδοση αυτή επιβραβεύτηκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με επιπλέον κατανομή πόρων και υπερδεσμεύσεις, ενισχύοντας περαιτέρω την αναπτυξιακή δυναμική της περιοχής.
Υψηλή αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων
Ο βαθμός υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου αντανακλάται από τον δείκτη αποδοτικότητας, που προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων απορρόφησης και αποτελεσματικότητας. Εν προκειμένω, το Τοπικό Πρόγραμμα της Αναπτυξιακής Πάρνωνα, αξιολογήθηκε από εξωτερικό αξιολογητή και όπως διαφαίνεται από πλείστα εκ των εξεταζόμενων αριθμητικών δεδομένων, η οικονομική του ολοκλήρωση (απορρόφηση), αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα, κρίνονται εξαιρετικά ικανοποιητικά, και ο αντίστοιχος δείκτης κατέγραψε υψηλή τιμή.
Ένταξη Πάρνωνα–Μαλέα στα Αποθέματα Βιόσφαιρας
H Στρατηγική του τοπικού προγράμματος, όπως αποτυπώνεται και στον τίτλο του, «Απόθεμα Βιόσφαιρας και Ζώνες Επιχειρηματικής Καινοτομίας στην Ανατολική Πελοπόννησο», εκπληρώθηκε ως προς το βασικό στόχο που ήταν η ένταξη της περιοχής του Όρους Πάρνωνα Ακρωτηρίου Μαλέα στο Παγκόσμιο Δίκτυο MAB UNESCO.
Μετά από 12ετή προσπάθεια και ευρεία συνεργασία φορέων, επετεύχθη η ένταξη της περιοχής. Η ανακήρυξη αναδεικνύει τη βιοποικιλότητα, τον πολιτισμό και τα ΠΟΠ προϊόντα και αναμένεται να ενισχύσει την αναγνωρισιμότητα, την προστασία περιβάλλοντος, την ανταγωνιστικότητα στον τουρισμό και το νέο place brand της Πελοποννήσου. Το Κέντρο Διαχείρισης θα στεγαστεί στο ανακαινισμένο Παλαιό Γυμνάσιο Λεωνιδίου.
Κοιτώντας μπροστά με αυτοπεποίθηση και νέο όραμα για την ανάπτυξη
Η Ανατολική Πελοπόννησος αποδεικνύει ότι με στρατηγικό σχεδιασμό, συμμετοχικότητα, ισορροπία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και έμφαση σε μεταποίηση, καινοτομία, πολιτισμό και περιβάλλον, μπορούν να επιτευχθούν σημαντικά αποτελέσματα για την τοπική ανάπτυξη. Το πρόγραμμα LEADER/CLLD 2014-2020 της Αναπτυξιακής Πάρνωνα συγκαταλέγεται στα πιο δυναμικά παραδείγματα εφαρμογής της προσέγγισης «από τα κάτω προς τα επάνω». Η νέα προγραμματική περίοδος προσφέρει τη δυνατότητα να χτιστεί πάνω σε αυτό το θεμέλιο, να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο οι συνεργασίες και να προχωρήσει η περιοχή με αίσθημα αυτοπεποίθησης σε νέες προκλήσεις.
Αναλυτικά, τα αποτελέσματα Τοπικής Στρατηγικής LEADER/CLLD 2014–2020 είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα www.parnonas.gr
