Η επιτυχημένη και πολύπλευρη διαδρομή του στον χώρο του θεάτρου σκιών τον έχει καθιερώσει στους καλλιτεχνικούς κύκλους, εισπράττοντας επαινετικά σχόλια, κριτικές και  δημοφιλία. Η καταξίωση, η οποία «σφυρηλατήθηκε» στη διάρκεια των χρόνων, είναι απόρροια του ταλέντου του, της εντατικής εργασίας και εμβάθυνσης στο αντικείμενο και της πρωτοποριακής οπτικής με την οποία «σφραγίζει» τη δραστηριότητά του. Ο λόγος για τον Λάκωνα σκηνοθέτη και σκιοπαίχτη Ηλία Καρελλά, ο οποίος εδώ και περίπου 24 χρόνια προσφέρει ποιοτικές παραστάσεις για μικρούς και μεγάλους, έχοντας βάλει τη δική του «υπογραφή» και «αποτύπωμα» στον μικρόκοσμο του Καραγκιόζη. 

Γεννήθηκε στην Αθήνα, ωστόσο οι «ρίζες» του -από την πλευρά του πατέρα του- βρίσκονται στο γραφικό χωριό του Πάρνωνα, Αγριάνοι. Η πρώτη του επαφή με τον μαγικό κόσμο των σκιών έγινε στην τρυφερή ηλικία των μόλις τριών ετών, για να ξεκινήσει την καριέρα του το 1996.

Ο Λάκωνας καλλιτέχνης μιλάει στον «Λακωνικό Τύπο», διηγούμενος ιστορίες πίσω από το παραπέτασμα, αναλύει τα μηνύματα και συμβολισμούς που μεταδίδουν οι σκιώδεις φιγούρες πάνω στον μπερντέ, εξηγεί πως οι μύθοι και το φανταστικό «ενώνονται» με την πραγματικότητα, ενώ δεν αφήνει «εκτός σκηνής» τον τόπο του, τη Λακωνία, η οποία έχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του.

- Ποια ήταν τα πρώτα ερεθίσματα του Ηλία Καρελλά για το θέατρο σκιών που τον οδήγησαν σε μια τόσο σημαντική πορεία;
Πρωτοείδα παράσταση θεάτρου σκιών στη σκηνή του Γιώργου Χαρίδημου στην Πλάκα, στο Φανάρι του Διογένη, σε ηλικία τριών ετών. Αυτό ήταν αρκετό για να με μαγέψει και να μπω στο μαγικό κόσμο των σκιών. Αργότερα είχα τη χαρά και την τιμή να παρακολουθήσω από κοντά όλους τους παλιούς καραγκιοζοπαίχτες όπως τον Μάνθο Αθηναίο, τον Ευγένιο Σπαθάρη, τον Θανάση Σπυρόπουλο και τόσους άλλους, ξεκινώντας να κάνω τις πρώτες μου παραστάσεις από την ηλικία των 14 ετών.

- Πού οδηγείτε τις σκιές;
Τις σκιές συνήθως δεν τις οδηγώ, παρόλο που εγώ της κινώ. Νομίζω ότι οι σκιές και ο μαγικός αυτός κόσμος τους είναι εκείνος που με οδηγεί κάθε φορά στις παραστάσεις μου, μέσα από τη φαντασία να δημιουργώ έναν μικρό κόσμο, τόσο ίδιο και τόσο διαφορετικό με αυτόν το μεγάλο που ζούμε.

- Πώς πρέπει να μιλήσει ο Καραγκιόζης στην εποχή μας;
Ο Καραγκιόζης, αυτή η φιγούρα του λαϊκού μας φιλοσόφου, σε κάθε εποχή εμπνέεται από την επικαιρότητα, τη σατιρίζει και μίλα αυθεντικά, όπως ο λαός μας. Ο Καραγκιόζης στο Ελληνικό θέατρο σκιών αποτελεί μία μικρή, καλή επιθεώρηση κυρίως όσον αφορά το κοινό των ενηλίκων και ένα καταπληκτικό εργαλείο για την εκπαίδευση. Όσον αφορά τώρα το παιδικό κοινό, ο Καραγκιόζης δεν θα μπορούσε να είναι αμέτοχος σε αυτήν την περίεργη και αβέβαιη εποχή και κατάσταση που διαμορφώνεται σε όλο τον κόσμο. Είναι εδώ για να μιλήσει στην ψυχή του κάθε θεατή με το δικό του τρόπο.

- Ποιο «βραβείο» διεκδικείτε με το έργο σας;
Νομίζω το βραβείο κοινού. Ένα βραβείο που έρχεται κάθε φορά με το χειροκρότημα στο τέλος μιας παράστασης.  Ένα βραβείο που, λόγω κορονοϊού, μου έχει λείψει πολύ.

«Οι σκιές και ο μαγικός κόσμος τους με οδηγεί στις παραστάσεις μου»

- Σκηνοθέτης ή σκιοπαίχτης; Τι διαλέγετε;
Το ένα συμπληρώνει το άλλο. Όπως και να έχει πάντως και τα δύο τα αντιμετωπίζω το ίδιο,  δηλαδή σαν ένα μικρό one man show.

- Ποιες μάσκες ρίχνει ο Καραγκιόζης;
Ο Καραγκιόζης δεν ρίχνει τις μάσκες, όσο χρειάζεται τις κρατά μπροστά στα πρόσωπα των θεατών και τους ζωγραφίζει ένα χαμόγελο μπροστά και άλλο ένα πίσω από τη μάσκα.

- Ποια είναι η θέση του Καραγκιόζη ανάμεσα στις τέχνες;
Ο Καραγκιόζης και το ελληνικό θέατρο σκιών πρέπει να είναι ένα ζωντανό κομμάτι του πολιτισμού μας. Στόχος μου μέσα από πολλές και μεγάλες παραγωγές είναι το θέατρο σκιών να είναι ένα σύγχρονο θέατρο που μιλά στο κοινό του σήμερα και βρίσκεται σε έναν ισότιμο διάλογο με τα άλλα είδη θεάματος.

- Σήμερα ποιος θα σκοτώσει το Καταραμένο Φίδι;
Η ατομική ευθύνη. Όλοι μας πρέπει να ζούμε με ισχυρό το αίσθημα της ατομικής ευθύνης, με φιλότιμο, αλληλεγγύη απέναντι στους συνανθρώπους μας και να οδηγούμαστε σε μια επιλογή, με σεβασμό πάντα προς τους γύρω μας.

- Τι πρέπει να γίνει για να μείνει ο Καραγκιόζης ζωντανός στο μέλλον;
Καμία έκπτωση, καμία προχειρότητα. Το θέατρο σκιών δεν είναι μια απλή υπόθεση ή φθηνή παραγωγή. Χρειάζεται βαθειά γνώση, μελέτη, σκληρή δουλειά και ταλέντο. Χρειάζονται νέες φόρμες, νέα έργα με το ένα πόδι στην παράδοση και το άλλο στο σήμερα.

«Το θέατρο σκιών δεν είναι μια απλή υπόθεση ή φθηνή παραγωγή»

- Τι θα λέγατε στα παιδιά που σας έχουν πρότυπο;
Ευχαριστώ! Εύχομαι να μην σας απογοητεύσω. Μακάρι να ζήσετε ανάλογες στιγμές με εκείνες που πέρασα στην ηλικία σας δίπλα σε ιερά τέρατα του ελληνικού θεάτρου σκιών.

- Τι ονειρεύεται ο Ηλίας Καρελλάς;
Ονειρεύομαι γεμάτες θεατρικές αίθουσες χωρίς covid...

- Στους Αγριάνους είδατε για πρώτη φορά τις σκιές;
Στους Αγριάνους Λακωνίας, απ’ όπου κατάγομαι, έπαιξα για πρώτη φορά σε ηλικία 10 ετών στην πλατεία του χωριού και μικρότερος στην αυλή του σπιτιού μου. Ενώ γεννήθηκα στην Αθήνα, οι Αγριάνοι και ολόκληρη η Λακωνία κι ομορφιές της είναι στην ψυχή μου…

- Από τη γνώση και που αποκτήσατε, τι θα επιστρέφατε στη γενέτειρά σας;
Χαίρομαι ιδιαίτερα όταν παίζω και δημιουργώ στη Λακωνία, από τα πιο μεγάλα φεστιβάλ και το Σαϊνοπούλειο αμφιθέατρο, ως το μικρότερο ορεινό χωριό. Φυσικά δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ και στην παρουσία μου στα πολιτιστικά δρώμενα της Βαμβακούς, του υπέροχου αυτού χωριού που από παιδί επισκέπτομαι και τώρα πλέον στηρίζεται τόσο σημαντικά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με τις καταπληκτικές δράσεις του «Vamvakou Revival».

«Οι Αγριάνοι και ολόκληρη η Λακωνία κι ομορφιές της είναι στην ψυχή μου…»

- Ποιο το μήνυμα που απευθύνετε στους συμπατριώτες σας;
Λόγω κορωνοϊού φέτος και λόγω πολλών ακυρώσεων παραστάσεων ανά την Ελλάδα, μου δόθηκε η ευκαιρία να απολαύσω τον τόπο που κατάγομαι. Η Λακωνία είναι γεμάτη ομορφιές κρυμμένες στα βουνά και στη θάλασσα, στα κάστρα και τους πύργους. Εύχομαι σύντομα να βρεθούμε ξανά και σε παραστάσεις στον όμορφο αυτό τόπο!

Ποιος είναι ο Ηλ. Καρελλάς
Ο Ηλίας Καρελλάς ξεκίνησε την πορεία του στο θέατρο σκιών το 1996. Το 2002, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δίνει μια ανανεωτική πνοή στο Θέατρο για Παιδιά και Νέους, δημιουργώντας πρωτοποριακές παραστάσεις όπου συνυπάρχουν αρμονικά επί σκηνής ο ηθοποιός, η σκιά, η κούκλα, η μάσκα, τα πολυμέσα και η ζωντανή μουσική. Ως σκιοπαίκτης και σκηνοθέτης έχει αποκτήσει πλέον μια μοναδική ταυτότητα στο χώρο του θεάματος.

Θεατρικές παραστάσεις για παιδιά: Μάικ Κένι «Το αγόρι με τη βαλίτσα» (θέατρο Κάππα), Ulrich Hub «Στην Κιβωτό στις οκτώ» (θέατρο Κάππα), Γ. Βιζυηνού «Το μόνο ταξίδι της ζωής του» (θέατρο Κάππα), Β. Κορνάρου «Ερωτόκριτος» (θέατρο Κάππα), «Χιονάτη» (θέατρο Τριανόν), «Πεντάμορφη και Τέρας» (θέατρο Τριανόν) «Το κουτί της Πανδώρας» (θέατρο Τριανόν), «Αργοναύτες» (θέατρο Προσκήνιο), κ.ά.

Παραστάσεις θεάτρου σκιών για παιδιά στο χώρο του σχολείου: «Σκιομαγειρέματα», «Φιγούρα Μαγεμένη», «Σκιές του Κόσμου», «Η πόλη των σκιών», «στα ίχνη των σκιών», «Σκιοταξιδεύοντας», «Σκιών Ιστορίες», «Πλούτος» του Αριστοφάνη, «Το Μαγικό Μπουκάλι», «Στο Καφενείο του Καραγκιόζη» κ.ά. Επίσης, για ενήλικο κοινό: «Οι Πεντάμορφοι και το Κέρας» (ΙΛΙΟΝ plus), «Karagiozis- δύο πακέτα τσιγάρα» (θέατρο Επί Κολωνώ), «Καραγκιόζης-the stand back comedy» (θέατρο Βικτώρια), «Νύχτες γέλιου και τρόμου» (θέατρο Βικτώρια), κ.ά. 

Στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση σε συνεργασία με το Ελληνικό Σχέδιο σκηνοθέτησε και συμμετείχε στις παραστάσεις: «Να τα πούμε;», «Μύθοι του Κόσμου γίνονται τραγούδια για παιδιά», «Μια φορά κι έναν καιρό…» με την Κ.Ο.Α, «Μύθοι του Αισώπου» του Δημήτρη Παπαδημητρίου με την Καμεράτα. Τον Σεπτέμβριο του 2012 διοργάνωσε το καινοτόμο φεστιβάλ «KARAGIOZIS MUSIC PROJECT» στο θέατρο Τριανόν.

Στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σκηνοθετεί και συμμετέχει τα τελευταία έξι χρόνια στον καθιερωμένο κύκλο εκδηλώσεων «Χριστούγεννα στο Μέγαρο» με τις παραστάσεις: «Ο Καραγκιόζης Καπετάνιος των Χριστουγέννων», «Ο Καραγκιόζης και το θαύμα των Χριστουγέννων», «Τα Χριστούγεννα του Καραγκιόζη στη Βιέννη», «Ο Καραγκιόζης στο εργαστήρι του Αϊ Βασίλη», «Τα Χριστούγεννα του Καραγκιόζη στο φεγγάρι» και «Tα Χριστούγεννα του Καραγκιόζη στη Χαβάη».

Τον Ιούνιο του 2015, στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Η Νύχτα Μέρα» από το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, παρουσίασε την παράσταση «Ο Καραγκιόζης Οικολόγος». Τον Ιούνιο του 2017, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, παρουσίασε την «Καραγκιοζούπολη» στην Πλάκα, στην ιστορική γειτονιά της Αθήνας. Τον Ιούνιο του 2018 παρουσίασε στο Summer Nostos Festival του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος την παράσταση «Ο Καραγκιόζης στη χώρα των πουλιών», βασισμένη στους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, σε μια ιδιαίτερη διασκευή. Από τον Νοέμβριο του 2018, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, αναγνωρίζοντας την αξία και τον ρόλο της παράδοσης, δημιούργησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε συνεργασία με τον Ηλία Καρελλά, ένα στέκι για το θέατρο σκιών, «Το σπίτι του Καραγκιόζη»· έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο 300 τ.μ. στον οποίο ζωντανεύουν τρισδιάστατα το εσωτερικό του σπιτιού του Καραγκιόζη και η ιστορία του θεάτρου σκιών, από τη γέννησή του ως τις μέρες μας.

Συνεργάστηκε σε παραγωγές με τους: Aγάθωνα, Αρζόγλου, Burger Project, Ελευθερίου, Ζουγανέλη, Ημισκούμπρια, Θηβαίο, Κετιμέ, Κωνσταντόπουλο, Μακαλιά, Μαυρομματάκη, Μουζουράκη, Παπαδημητρίου, Στανίση, String Demons, Τζώρτζια (Μπλε), Τσιρίδου, κ.α.

Για την καλλιτεχνική περίοδο 2019-2020, ο Ηλίας Καρελλάς παρουσιάζει στην παιδική σκηνή του θεάτρου Κάππα ένα από τα δημοφιλέστερα έργα του διεθνούς ρεπερτορίου, το αριστούργημα του Edmond Rostand «Συρανό ντε Μπερζεράκ», στην ευρηματική και βραβευμένη διασκευή για παιδιά και νέους του Jo Roets, με πρωταγωνιστή τον Λευτέρη Ελευθερίου στον ρόλο του Συρανό και ζωντανά στη σκηνή τους String Demons, οι οποίοι διασκευάζουν αποκλειστικά για την παράσταση αριστουργήματα της κλασσικής μουσικής και όχι μόνο, με ροκ και ανατρεπτικό τρόπο. Το «Σπίτι του Καραγκιόζη» επιστρέφει ανανεωμένο για δεύτερη χρονιά στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, αυτή τη φορά με τη συμμετοχή της Αρετής Κετιμέ, που θα μας μαγέψει με τη φωνή και το σαντούρι της. Μια πολυδιάστατη εμπειρία-εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα μας ταξιδέψει στον μαγικό κόσμο του θεάτρου σκιών, στο τέλος της οποίας θα απολαύσουμε την παράσταση «Ο Καραγκιόζης και το δέντρο της μουσικής»! Ένα πολυθέαμα με γιγαντοφιγούρες και ζωντανή παραδοσιακή μουσική!

Για τις παραστάσεις του έχει τιμηθεί με βραβεία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συμμετέχει σε φεστιβάλ και εκδηλώσεις όλης της χώρας. Διοργανώνει εργαστήρια και σεμινάρια για το θέατρο σκιών για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Διαθέτει μια σπάνια συλλογή από φιγούρες και σκηνικά του ελληνικού και παγκόσμιου θεάτρου σκιών. Κατά καιρούς συμμετέχει σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές παραγωγές. Από τις εκδόσεις «Susaeta»  κυκλοφορεί το βιβλίο-CD «Άκουσε Καραγκιόζη με τον Ηλία Καρελλά», ενώ τον Νοέμβριο του 2019 θα κυκλοφορήσει και το νέο βιβλίο-CD «Άκουσε τους Όρνιθες με τον Ηλία Καρελλά».

Επιμέλεια: Δ. Αβούρης, Χρ. Πετρούλιας

Ενημερωθείτε για όλη την επικαιρότητα της Λακωνίας και όχι μόνο μέσα από τη συνεχή ροή του www.lakonikos.gr. Κάνετε like στη σελίδα και γίνετε μέλος στην ομάδα του lakonikos.gr στο Facebook για να μαθαίνετε τα νέα πρώτοι! Με το κύρος και την αξιοπιστία του "Λακωνικού Τύπου", της μοναδικής ημερήσιας εφημερίδας της Λακωνίας με ιστορία άνω των 24 ετών