Η περασμένη 15η Ιουλίου, δεν είναι μια απλή ημερομηνία στο ημερολόγιο του Ελληνισμού. Είναι μέρα που βαραίνει με την ιστορική μνήμη δύο πολιτικών σεισμών:
-Tο 1965, με την αποκαλούμενη «Αποστασία» και την ανατροπή της νόμιμα εκλεγμένης κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου.
- Το 1974, με το προδοτικό πραξικόπημα κατά του Μακαρίου στην Κύπρο, που άνοιξε την πόρτα στην τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή.
Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, οργανωμένο από τη χούντα των Αθηνών και εκτελεσμένο από την Εθνική Φρουρά της Κύπρου και την ΕΟΚΑ Β’, υπήρξε η απόλυτη αποκορύφωση ενός σχεδίου που έβλεπε την Κύπρο όχι ως ανεξάρτητο κράτος, αλλά ως πιόνι σε ένα γεωπολιτικό σκάκι. Οι πραξικοπηματίες ανέτρεψαν τον νόμιμο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρχιεπίσκοπο Μακάριο, επιχειρώντας να επιβάλουν μια μονομερή ένωση με την Ελλάδα, χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση και ενάντια στη διεθνή πραγματικότητα. Η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη το γεγονός, εισέβαλε πέντε μέρες αργότερα. Το αποτέλεσμα: χιλιάδες νεκροί, αγνοούμενοι, πρόσφυγες, διχοτομημένη Κύπρος.
Πενήντα και πλέον χρόνια μετά, η πληγή παραμένει ανοιχτή. Η τουρκική κατοχή του 37% της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζεται, ενώ ο τουρκικός αναθεωρητισμός έχει αποκτήσει δομικά χαρακτηριστικά μέσα από το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Από την Αμμόχωστο έως το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η στρατηγική της Άγκυρας επιδιώκει τη σταδιακή μετατροπή του Διεθνούς Δικαίου σε εργαλείο ερμηνείας υπέρ των επεκτατικών της βλέψεων.
Η αναμέτρηση με αυτή την πραγματικότητα δεν γίνεται με συνθήματα ή με ευχολόγια. Απαιτεί εθνική στρατηγική, πατριωτικό ρεαλισμό και ένα νέο βηματισμό εθνικής ενότητας. Όχι για την απάλειψη των κομματικών ή ιδεολογικών διαφορών- αυτές είναι απαραίτητες στη δημοκρατία -αλλά για τη συνειδητοποίηση ότι το εθνικό συμφέρον δεν μπορεί να γίνεται λάφυρο μικροπολιτικής.
Η εθνική επιτυχία: Η Κύπρος στην Ευρώπη
Κι όμως, μέσα σε αυτό το σκοτεινό ιστορικό πλαίσιο, ο Κυπριακός Ελληνισμός κατάφερε να σταθεί όρθιος. Η ανασυγκρότηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και η ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 αποτελούν μεγάλες πολιτικές και διπλωματικές επιτυχίες. Η Κύπρος έγινε πλήρες μέλος της Ε.Ε., ενισχύοντας τη διεθνή της υπόσταση και δημιουργώντας νέες προοπτικές για επίλυση του Κυπριακού εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου.
Παρ’ όλα αυτά, το νησί παραμένει διαιρεμένο. Η Τουρκία εντείνει τις προκλήσεις. Το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» απλώνει απειλητικά τη σκιά του πάνω από την Ανατολική Μεσόγειο.
Προβολή στο σήμερα – Η Ιστορία ζητά ευθύνη και ενότητα
Μισό αιώνα μετά, η 15η Ιουλίου δεν είναι απλώς μια μαύρη επέτειος. Είναι μια ηχηρή υπενθύμιση. Ότι χωρίς εθνική στρατηγική, χωρίς θεσμική σοβαρότητα και χωρίς ενότητα, τα λάθη του παρελθόντος μπορούν να επιστρέψουν.
Ο Ελληνισμός, Ελλάδα και Κύπρος μαζί, οφείλουν σήμερα να υιοθετήσουν βηματισμό πατριωτισμού, απαλλαγμένο από κραυγές και εθνικισμούς, αλλά εμποτισμένο με γνώση της Ιστορίας, σεβασμό στους θεσμούς και πίστη στις δημοκρατικές αξίες.
Η 15η Ιουλίου είναι μάθημα και προειδοποίηση: για την ανάγκη ενότητας, υπευθυνότητας και βαθιάς δημοκρατικής συνείδησης. Μας καλεί να δούμε πέρα από παρατάξεις και διαχωρισμούς – όχι για να τους καταργήσουμε, αλλά για να τους υπερβούμε όταν κινδυνεύουν τα θεμέλια του Έθνους.
Η Κύπρος, ακόμη και διαιρεμένη, παραμένει κομμάτι της καρδιάς του Ελληνισμού. Η ευθύνη απέναντί της είναι διαρκής. Και η ανάγκη για ένα μέλλον ειρηνικό, δημοκρατικό και εθνικά αξιοπρεπές, παραμένει το μεγάλο στοίχημα της εποχής μας.
Η Κύπρος δεν είναι μακριά. Και η Ιστορία δεν συγχωρεί την αμνησία. Το βάρος της 15ης Ιουλίου είναι διπλό: μνήμη και ευθύνη. Να θυμόμαστε για να μην επαναλάβουμε. Να τιμούμε τους νεκρούς, αλλά και να υπερασπιζόμαστε τους ζωντανούς. Να διατηρούμε τη δημοκρατία και να ενισχύουμε την εθνική μας κυριαρχία, όχι με κραυγές, αλλά με συναίσθηση, στρατηγική και ενότητα.
