Ο Δημητριανός στην Παναγία του Άρακα (Κύπρος)

Το παραμυθοδιήγημα της εβδομάδας στον «Λακωνικό Τύπο»

Παρασκευή, 27 Μάιος 2022 11:43 | | E-MAIL ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Ο Δημητριανός στην Παναγία του Άρακα (Κύπρος)

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο Δημητριανός. Ζούσε σε ένα χωριό της Κύπρου με τον γέρο πατέρα του. Ήθελε να πάει στο μοναστήρι της Παναγίας του Άρακα, στο χωριό Λαγουδερά της Λευκωσίας. Είχε ακούσει από τη βάβω του, μια θαυμαστή ιστορία για το χτίσιμο της μονής.   

Μια μέρα ο Δημητριανός είπε στον πατέρα του: «Θέλω να πάω στη μονή της Παναγίας του Άρακα. Ξέρεις την ιστορία της;» «Ναι, γιε μου. Η μονή χτίστηκε ύστερα από επιθυμία κάποιου πρίγκιπα, που είχε βγει με τη συνοδεία του για κυνήγι. Το κυνηγετικό του γεράκι[1] πιάστηκε σε θάμνους εκεί που βρίσκεται τώρα η μονή. Ο πρίγκιπας διέταξε τους συντρόφους του να κόψουν τους θάμνους, για να ελευθερώσουν το γεράκι. Εκείνοι το έκαναν και βρήκαν στα ριζά ενός θάμνου την εικόνα της Παναγίας[2]».

Ο Δημητριανός ρώτησε: «Το μοναστήρι πότε χτίστηκε, πατέρα;» «Γιε μου, η εκκλησία χτίστηκε γύρω στο 1200. Η Παναγία αναφέρεται ως ‘‘Αρακιώτισσα η Κεχαριτωμένη’’ και η εικόνα της είναι θαυματουργή. Οι παλαιοί, ιδιαίτερα οι γεωργοί, ονομάτιζαν τις εικόνες με ονόματα φυτών. Ίσως η ονομασία προέρχεται από το φυτό αρακάς ή μπιζέλι. Μια παράδοση που διέσωσε κάποιος Μπάρσκυ, λέει ότι το όνομα της μονής προέρχεται από τη λέξη ‘‘ιέρακας’’ που θα πει γεράκι.

«Σε ευχαριστώ για την ιστόρηση, πατέρα! Θα ετοιμάσω το κάρο και θα ξεκινήσω». «Καλό δρόμο, γιε μου! Με την ευχή μου να πας και να γυρίσεις».

Ο Δημητριανός ανέβηκε στο κάρο και κίνησε για τη μονή. Έφτασε σε ένα δάσος. Σταμάτησε να ξαποστάσει. Τότε είδε μια κοπέλα που βάδιζε με στήριγμα ένα μπαστούνι. Τη ρώτησε: «Ποια είσαι κυρά και που πας;» «Παλικάρι, με λένε Χρυσήλια. Πάω στην Παναγία την Αρακιώτισσα. Θα προσευχηθώ να μου γιατρέψει τα πόδια». «Χρυσήλια, η μονή είναι μακριά. Ανέβα στο κάρο να πάμε μαζί. Εκεί πάω». «Σε ευχαριστώ, παλικάρι! Εύχομαι η Παναγία να σου δίνει υγεία».

Η Χρυσήλια ανέβηκε στο άλογο του Δημητριανού και προχώρησαν παρέα. Κατά το σούρουπο έφτασαν στο χωριό Λαγουδερά. Το παλικάρι ρώτησε μια γριούλα που συνάντησαν στο δρόμο: «Κυρούλα, έχει μέρος εδώ να μείνουμε απόψε; Το πρωί θα πάμε στο μοναστήρι». Η γριά είπε: «Μένω μοναχή σε ένα καλύβι. Στρωσίδια έχω… Αν θέλετε, κοπιάστε». «Με μεγάλη μας χαρά, κυρούλα!»

Έτσι πήγανε στο σπίτι της γριάς. Εκείνη έφτιαξε θράκα στο τζάκι, ζέστανε φαγητό και τους φίλεψε. Σαν απόφαγαν, ο Δημητριανός ρώτησε: «Κυρούλα, έχεις ακούσει για κάποιον Μπάρσκι;» Η γριά είπε: «Ο Μπάρσκι ήταν μοναχός από της Ρωσίας τα μέρη. Είχε έρθει στην Κύπρο. Επισκέφτηκε[3] τη μονή του Άρακα. Τότε έμεναν εκεί τρεις μοναχοί. Μετά τα γεγονότα του 1821[4] στην Κύπρο η μονή αποδυναμώθηκε. Το ίδιο έγινε και με άλλα μοναστήρια. Αυτά ξέρω, παλικάρι μου».

Ύστερα η γριούλα, έστρωσε κιλίμια στους μουσαφίρηδές της, για να κοιμηθούν πλάι στο τζάκι. Αυτή έκατσε και έγνεθε μέχρι αργά.

Το πρωί ο Δημητριανός και η Χρυσήλια ευχαρίστησαν τη γριούλα κι έφυγαν. Σαν έφτασαν στο μοναστήρι, είδαν ένα παλαιό χτίσμα φτιαγμένο από πέτρα και ξύλο. Απέξω από την εκκλησία οι προσκυνητές περίμεναν, για να μπουν να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας της Αρακιώτισσας.        

Η Χρυσήλια πήρε το μπαστούνι της και πήγε να προσκυνήσει την εικόνα της Παναγίας. Πίστευε ότι θα γίνει καλά. Κι η Παναγία γιάτρεψε τα πόδια της. Η Χρυσήλια άφησε το μπαστούνι στη μονή, σαν τάμα στην Παναγία για το θαύμα που έζησε. Ο Δημητριανός δεν πίστευε στα μάτια του. Η κοπέλα του είπε: «Έφτασα εδώ, χάρη στη βοήθειά σου. Σε ευχαριστώ! Πήγαινε να προσκυνήσεις και θα σε περιμένω στην αυλή».

Ο Δημητριανός προσκύνησε την Παναγία του Άρακα και ύστερα βγήκε στην αυλή. Κάθισε πλάι στη Χρυσήλια. Της είπε: «Ας χαρούμε τον αγιασμένο αυτό τόπο. Θες να συναντηθούμε πάλι εδώ στις 8 Σεπτέμβρη που πανηγυρίζει το μοναστήρι;» Εκείνη έγνεψε «Ναι». Έτσι οι δύο νέοι επισκέφτηκαν ξανά τη μονή του Άρακα στο Γενέθλιο της Παναγίας. Και ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα.

Δήμητρα Μπουμποπούλου

 

[1] Πηγή: διαδίκτυο: dogma.gr. - Την παράδοση για το γεράκι του πρίγκιπα τη διέσωσε ένας Ρώσος μοναχός, ο Βασίλειος Μπάρσκι. Επισκέφτηκε την Κύπρο γύρω στο 1735. Αυτός διέσωσε μαρτυρίες για τη λειτουργία του μοναστηριού της «Παναγίας Ιεράκου ή του Αράκου», όπως την ονομάζει. Δεν γνωρίζουμε πολλά για το πώς λειτουργούσε η μονή πριν από τον Μπάρσκι. Ο μοναχός αυτός ήταν περιηγητής και σε μονές του Αγίου Όρους.
[2] Πηγή: διαδίκτυο: dogma.gr. Στο νότιο τοίχο της Ιεράς Μονής Παναγίας του Άρακα, στο χωριό Λαγουδερά της Λευκωσίας, υπάρχει μια σπανιότατη τοιχογραφία της Παναγίας της Αρακιώτισσας. Άγγελοι δεόμενοι στα δεξιά και στα αριστερά της με συγκλονισμό κρατούν τα σύμβολα του πάθους, τον Σταυρό, τον σπόγγο και τη λόγχη. Πρόκειται για πρώιμη απεικόνιση της Παναγίας του Πάθους, που χρονολογείται από το 1192. Η Παναγία είναι θλιμμένη και στην κεφαλή φορά ένα βαθύ κόκκινο μαφόριο, που φτάνει μέχρι τα πόδια. Πίσω από τη Θεοτόκο υπάρχει ένας μεγαλοπρεπής θρόνος με πολλές επιγραφές και προσευχές γραμμένες στους τοίχους. Τα χρώματα είναι σκούρα. Τα αμυγδαλόσχημα μάτια της είναι τόσο γραμμικά και επιτηδευμένα που η ματιά της Θεοτόκου ενώνεται με τη ματιά του βρέφους Ιησού. Φαίνεται να μη βλέπει εμάς, αλλά να συνομιλεί, ως εκπρόσωπος του ανθρωπίνου γένους, με το βρέφος Ιησού.
[3] Πηγή: διαδίκτυο: dogma.gr. - Γύρω στα 1735 επισκέφτηκε ο Μπάρσκι τη μονή του Άρακα. Εκείνα τα χρόνια απαγορευόταν η είσοδος στην εκκλησία στις γυναίκες. Οι προσκυνήτριες παρέμεναν έξω και προσεύχονταν στην αυλή του μοναστηριού. Ο Μπάρσκι στη γραφή του λέει ότι το μοναστήρι λειτούργησε μέχρι το 1825 με τέσσερις μοναχούς.
[4] Πηγή: διαδίκτυο: Βικιπαίδεια - Κύπρος 1821: Ο Κωνσταντίνος Κανάρης ελλιμενίζεται τον Ιούνιο του 1821, στο χωριό Άγιος Σέργιος. Αφορμές για την πυροδότηση της Τουρκικής οργής σε βάρος των Κυπρίων στάθηκε η άφιξη στο νησί του Κανάρη και του ανιψιού του αρχιεπισκόπου Κυπριανού, Θεοφύλακτου Θησέως, στη  Λάρνακα  και η ρίψη εκεί επαναστατικών προκηρύξεων. / Η Υψηλή Πύλη αποστέλλει στρατό στο νησί. Εκδίδει διαταγή αφοπλισμού και καταστολής κάθε εξέγερσης. Ο Τούρκος διοικητής ζητάει τον αφοπλισμό των Ελλήνων του νησιού. Ο Αρχιεπίσκοπος με εγκύκλιό του στις 22 Απριλίου προτρέπει τους κατοίκους να παραδώσουν τον οπλισμό τους. Στις 23 Απριλίου εκτελείται το περί αφοπλισμού διάταγμα.  Στις 3 Μαΐου έγιναν διωγμοί στο νησί με πρόσχημα την έρευνα για όπλα.

ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΟΛΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΒΙΒΛΙΟ
του Ανδρέα Πετρουλάκη
Το κλίκ της ημέρας
του Ανδρέα Πετρουλάκη

Πρόσφατα Νέα

Koutsoviti

Η δική σας είδηση